Şair tezkirelerinde “eş‘âr” ve “güftâr” terimleri, bazen şairlerin üslubu bazen de şiirler değerlendirilirken kullanılmaktadır. Bu nedenle özellikle şiir örneklerinin takdiminde bu terimlerin içinde bulunduğu kalıp ifadeler sıklığı ve farklılığı ile dikkat çekmektedir. Dolayısıyla bağlamdan ve işlevsel özelliklerinden yola çıkarak bu terimlerin sözlük anlamlarının yanında tezkirelerdeki kullanımlarına dair çıkarımlarda bulunmak da mümkündür. Bu sebeple bu çalışmada Sehî, Latîfî, Hasan Çelebi, Beyânî, Âşık Çelebi, Ahdî ve Künhü’l-ahbâr’ın tezkire kısmı olarak sıralayabileceğimiz 16. yüzyıl tezkirelerinde “eş‘âr” ve “güftâr” terimlerinin taşıdıkları anlamlar farklı dillerdeki sözlüklerden ve tezkire metinlerinden hareketle belirlenmiştir. Bu çerçevede adı geçen kelimelerin şâir ve şiir vasıflandırmalarında ne tür çeşitlenmeler gösterdikleri değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler esnasında şiir takdimlerinde karşımıza çıkan “beyt, ebyât, şi‘r, matla‘, nazm” terimleri de “eş‘âr” ve “güftâr” terimleri müşterekinde anlam ve işlev bakımından mukayese edilmiştir. Bu amaçla bağlamlı bir tenkitle “eş‘âr” ve “güftâr” kelimelerinin ses ve anlam irtibatı da ortaya konmaya çalışılmıştır.
In poet tezkires, the terms “eş‘âr” and “güftâr, are sometimes used as consider the poet's style and used sometimes as evaluation of poems. For this reason, especially in the presentation of poem examples, is attracted attention stereotyped expressions, be included of this terms, with their frequency and difference. Hence, it is possible to make inferences as to the use of these terms in tezkires as well as their dictionary meanings based upon their context and functional properties. Therefore, in this study, is determined the meanings of the terms “eş‘âr” and “güftâr” in the 16th century tezkires which we can be listed as a part of the tezkire Sehî, Latîfî, Hasan Çelebi, Beyânî, Âşık Çelebi, Ahdî and Künhü’l-ahbâr; with reference to dictionaries and tezkire texts in different languages. Within this scope, is evaluated their show what kind of variations of the words mentioned in poetry and poetry descriptions. During these evaluations, the terms “beyt, ebyât, poetry, matla‘, nazm” which are confront our in the presentation of poems have also been in common compared in terms of meaning and function, too. For this purpose, it is worked to reveal the sound and meaning connection of the words “eş ‘âr”” and “güftâr” with a contextual criticism.
Alan : Eğitim Bilimleri; Güzel Sanatlar; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|