Özet:

               Kösedağ  bozgunundan sonra Moğol hâkimiyeti altına alınan Van Gölü Havzası Gürcü  Prensesi Thamta ’ya iade edilmişti. 1259‘da tamamen İlhanlı devletinin bir vilayeti haline getirilen bölge, pek çok açıdan önem arz etmekteydi. Her şeyden evvel sahip oldukları muazzam orduyu bu bölgedeki zengin otlaklar besleyebilirdi. Ayrıca Azerbaycan ile Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi’nin İlhanlı hâkimiyeti altına alınması buradan Doğu Akdeniz’e ulaşan yolların da İlhanlıların eline geçmesi demekti. Bu yüzden Hülagü  Han kışlak olarak Mugan ya da Arran’ı, yazlık olarak da Van  Gölü’nün kuzeyindeki Aladağları seçecektir. Zira burası İran , Kafkasya , Suriye  ve Anadolu’ya hâkim bir coğrafya idi.İlhanlılar  Doğu ve Güneydoğu Anadolu ’yu Hülagü ’den itibaren iki eyalet halinde yönetmişlerdir. Bunlardan birisi merkezi Musul  olan Diyarbekir , diğeri ise merkezi Ahlat  olan Van  Eyaleti’dir. Gazan Han zamanında ekonomik olarak büyük gelişme gösterenVan Eyaleti, bu gücünü kaybetmekle birlikte sahip olduğu bu statüyü XIV. yy’ın sonlarına kadar devam ettirmiştir.Bu çalışmada Van Gölü Havzası’nın stratejik öneminin İlhanlılar tarafından kabul edildikten sonra, yöreyi bir eyalet çatısı altına alırken hangi özellikleri gözettikleri ve burada nasıl bir idari sistemi tesis ettikleri öncelikli mevzular olmuştur. Bununla birlikte tesis edilen bu eyaletin İlhanlı iktisadi ve ticari sistemindeki yeri vurgulanmaya çalışılmıştır. Bu vesileyle İlhanlıların Anadolu politikası açısından gereken ilgiyi görememiş bölgenin önemi daha iyi anlaşılmış olacaktır.   

Anahtar Kelimeler: