Özet:

Emperyalistler Orta Doğu Coğrafyasını yeniden şekillendirirken önce bölgede yaşayan halklara bazı vaatlerde bulunmuş, amaçlarına ulaştıklarında da söz konusu millet ve etnik gruplara sırtını dönmüşlerdir. İngilizlerin I. Dünya Savaşında Irak’ı işgal etmeleriyle birlikte Irak’ta bulunan halklar söz konusu vaatlerden nasibini almıştır. İngilizlerin Kürtlere karşı da düalist bir politikası olmuştur. Bu anlamda İngilizler I. Dünya Savaşında Irak’ı işgal ederken onların burada yürüttüğü düalist politikalara karşı Süleymaniye’de yaşayan Şeyh Mahmut Berzinci, 1919’da bir başkaldırı içine girmiştir. Şeyh Mahmut’un amacı, Irak Kürtlerinin İngilizlerin ve Arapların egemenliği altına girmeden kendilerine bağımsız bir statü kazandırması olmuştur. Bu makalede, 1919 yılından başlayıp 1932 yılına kadar devam eden Şeyh Mahmut Berzinci hareketi tarihi malumatlara dayanarak açıklamaya çalışılmıştır. Çalışma literatür okumasına dayanan nitel bir araştırmadır. Çeşitli kitap, dergi, tez ve makalelerden derlenen bu çalışma ile Şeyh Mahmut hareketinin sebep ve sonuçları açıklanmaya çalışılmıştır. Bu araştırmayı önemli kılan sebep, Şeyh Mahmut hareketi ile ilgili farklı kaynaklardaki parçalı verileri bütünleştirmektir. Şeyh’in hareketi üzerinde, ciltlerce kitap yazılmıştır, bu makalede söz konusu çalışmaların sadece kısa bir özetini verilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: