Özet:

Bu çalışmada, Konya kapalı havzasındaki (KKH) doğal çayırlıklar, mera, sulanamayan ekilebilir alanlar, sürekli sulanan alanlar ve iğne yapraklı orman arazi örtülerinin 2006 yılı net birincil üretiminin (NBÜ) uzaysal değişkenliği jeoistatistiksel yöntemler kullanılarak analiz edilmiştir. KKH 2006 yılına ait alan kullanımı bilgileri CORINE arazi örtüsünden elde edilmiştir. Net birin­cil üretim verileri 1x1 km'lik mekânsal çözünürlüğe sahip MODIS uydu gö­rüntüsünün MOD17A3 veri setinden (https://lpdaac.usgs.gov/data_access/ data_pool) elde edilmiştir. Verilerin Arcview ortamında işlenebilmesi için MODIS Reprojection Tool (MRT) kullanılmış, veriler (Universal Tranverse Mercator) UTM koordinat sistemine göre WGS 84 datumun'da 36. zona göre project edilmiş ve havza sınırlarına göre kesilmiştir. Yukarıda belirtilen arazi kullanımları için elde edilen NBÜ değerlerinin uzaysal yapısı semivaryogram ile modellenmiş ve çapraz değerlendirme ile doğrulanmıştır. İğne yapraklı ormanlar dışındaki arazi örtülerine ilişkin uzaysal yapı izotropik, İğne yapraklı ormanlarınki ise anizotropik modellerle tanımlanmışlardır. İzotropik semivaryogramların tamamı üssel model ile modellenirken, anizotropik semivaryogram gaussiyan model ile modellenmiştir. İzotropik semivaryogramlarda en yüksek nugget etkisinin (0,317) sulanmayan ekilebilir alanlarda, en düşük nugget etkisinin (0,123) doğal çayırlıklarda, en yüksek jeoistatistiksel range değerinin (122700 m) doğal çayırlıklarda, en düşük range değerinin (42000 m) ise meralarda olduğu tespit edilmiştir. İğne yapraklı ormanların dışındaki arazi kul­lanımlarında MODIS-NBÜ değerleri jeositatistiksel yöntemler ile enterpole edilebilir ve iste­nen sayıda ara değer tahmin edilerek verilerin çözünürlüğü %80’nin üzerinde bir hassasiyetle artırılabilir.  

Anahtar Kelimeler: