Özet:

Erozyon doğal kaynakları tehdit eden en önemli degradasyon tipidir. Toprağın erozyona karşı direncinin arttırılması sürdürülebilir toprak yönetiminin temel prensiplerimden biridir. Bu çalışmada, farklı tekstür sınıfındaki (kil, tın, kumlu tın) topraklara polivinilalkol (PVA) uygulamasının toprakların strüktürel stabilite ölçütleri üzerine etkileri ile yapay yağmurlama koşulları altında yüzey akış kayıplarının azaltılmasında ki etkinliğini belirlemek amaçlanmıştır. Yapay yağış için kullanılan yağış simülatörünün yağış yoğunluğu 40 mm h-1 yağış yoğunluğunda ve 80 cm yükseklikte ayarlanmış olup yapay yağışa maruz kalacak olan toprak tablası %9 eğim derecesinde konumlandırılmıştır. PVA uygulaması araştırma konusu üç toprağın tüm agregat fraksiyonlarının agregat stabilitesi (AS) değerlerini (<0.25, 0.25-0.5, 0.5-1, 1-2, 2-4, 4-6, 6-8, >8 mm) ve ortalama AS değerlerini önemli düzeyde (p<0.05) artırmıştır. PVA uygulaması araştırma konusu tüm toprakların dispersiyon oranlarını azaltmış olup toprakları erozyona karşı daha dirençli hale getirmiştir. Yüzey akış ile uzaklaşan toprak ve su miktarları bakımından toprakların birbirinden çok önemli derece farklı olduğu, en fazla toprak kaybının kil tekstür sınıfında en fazla su kaybının ise kumlu tın tekstür sınıfındaki toprakta meydana geldiği belirlenmiştir. PVA uygulaması yüzey akışla hem toprak hem de su kayıplarını önemli düzeyde azaltmıştır. PVA uygulaması genel ortalamada yüzey akış ile kaybolan toprak miktarını %77 oranında, su miktarlarını ise %18 oranında azalttığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: