Abstract:

Hollandalıların Doğu Akdeniz ile ilgileri, özellikle Kutsal Topraklara yapılan haclar bakımından ve de Haçlı Seferleri bağlamında, Orta Çağlara ve belki de daha öncesine gitmekle birlikte, bu bağlantıların çarpıcı bir dönüşüme uğraması ve enikonu gelişmesi on altıncı yüzyılın sonlarından itibaren gerçekleşmiştir. 1560'lardan sonra İspanya ile yaşanan ve tarihi olarak Seksen Yıl Savaşları (1567-68'den 1647-48'e kadar) olarak adlandırılan siyasi, iktisadi, idari ve askeri meselelere rağmen Hollanda Cumhuriyetinin Genel Meclisi Osmanlı İmparatorluğu ile diplomatik ilişkiler kurmak ve Doğu Akdeniz ile "servet ticareti" diye adlandırılan faaliyette önemli bir aktör olmak için cesur adımlar atıp ciddi politikaları devreye sokmuştur. Gerçekten de, Osmanlı İmparatorluğu ile Hollanda Cumhuriyeti her ikisi de karşılıklı çıkarlar çerçevesinde işbirliğini geliştirmeye arzuluydular ve İstanbul'da ilk Hollanda diplomatik misyonunun kurulduğu 1612'den itibaren Doğu Akdeniz'deki Hollanda önceliği pekişti. Osmanlı hükümeti Hollandalı tacirlere imtiyazlar (kapitülasyonlar) ve muafiyetler tanıdı ve böylece Hollandalı tüccarlar Doğu Akdeniz'de diğer Avrupalı ticaret kolonileriyle, özellikler İngilizlerle zorlu bir rekabete girdi ve hatta onlara üstünlük sağladı. Osmanlı İmparatorluğu ile Hollandalıların ticaretinin gelişmesine paralel olarak, bölgeye aynı zamanda Hollandalı seyahatleri de başladı. İlk Hollandalı seyyahlar arasında, İzmir ve İstanbul'da üç yıla yakın bir süre (1678-1681) kalan Cornelis de Brujin (1652-1727) özel öneme sahiptir.

Keywords: