Abstract:

Bu araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin dijital okuryazarlıkla ilgili olanları; yayınlandığı yıl, yapıldığı üniversite ve enstitü, eğitim düzeyi, konuları, araştırma yöntemleri, araştırma grupları, veri toplama araçları, veri analiz teknikleri açısından incelemektir. Araştırmada, ulusal tez merkezi veri tabanında bulunan, 1995’ten bu yana yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi üzerine yapılan ve dijital okuryazarlıkla bağlantısı olan 30 adet lisansüstü tez araştırması, araştırmanın nesnesi olarak ele alınmıştır. 1995 tarihinin temel alınmasının nedeni Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimiyle ilgili ilk lisansüstü çalışmanın YÖK Tez’e kaydedildiği tarih olmasıdır. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden temel nitel araştırma deseniyle oluşturulmuştur.  Araştırmada veri toplama aracı olarak doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırmada, verilerin çözümlenmesinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada, dijital okuryazarlıkla ilgili olan 30 adet lisansüstü teze ulaşılmıştır. Elde edilen bulgulardan yola çıkarak yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi üzerine yapılan dijital okuryazarlıkla ilgili olan tezlerin 2016,2019,2020 ve 2021 yıllarında sayıca daha sık yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Üniversite bazında ise dijital okuryazarlıkla ilgili tezlerin İstanbul Üniversitesinin, Gazi Üniversitesi ve Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesinde daha sık gerçekleştirildiği sonucuna ulaşılmıştır. Enstitülere göre Eğitim Bilimleri Enstitüleri ve Sosyal Bilimler Enstitülerinde dijital okuryazarlıkla ilgili tezlerin daha sık gerçekleştirildiği sonucuna ulaşılmıştır. Dijital okuryazarlıkla ilgili yüksek lisans düzeyinde tezlerin daha sık yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Konuları açısından film, dizi, kısa film, video, çizgi film, reklam konuları ve bilgisayar destekli teknoloji konularının daha sık seçildiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma yöntemleri olarak en çok kullanılan yöntemin karma yöntem; çalışma grubu olarak en çok yeğlenen grup “yabancı dil öğrenenler”; veri toplama aracı olarak en çok başarı, tutum, algı, öz yeterlilik vb. testlerinin olduğu; veri analiz tekniği olarak en çok nicel analiz tekniklerinden t-testi ve nitel analiz tekniklerinden içerik analizi tekniğinin kullanıldığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Keywords: