Özet:

Edebiyat ile toplum arasında yakın bir ilişki vardır. Toplumun edebiyatı etkilemesinin yanı sıra edebiyat da toplumu etkilemiştir. Toplumun bir parçası olan yazar, toplumun geleneklerinden, toplumsal olaylardan ve ekonomik, siyasi, kültürel içerikli sorunlardan etkilenir. Yazar, bu etkiyi eserlerine yansıtarak toplumu etkileyen, topluma yön verebilen bir şahsiyet kazanır. Türk edebiyatında Tanzimat döneminden bu yana yazarlar, toplumu eğitmek ve bilinçlendirmek amacıyla toplumsal sorunları eserlerinde ele almışlardır. Bu şekilde edebiyat ve sosyoloji ilişkisine zemin hazırlanmıştır. Sosyoloji, en yalın haliyle toplum bilimi olduğuna göre Edebiyat sosyolojisi eserlerdeki toplumsal boyutun okunması, irdelenmesi demektir. Edebi eserin sosyal sorunları kaleme alması, ‘sosyolojik eleştiri’yi doğurmuştur. Topluma dönük eleştiri kuramları içerisinde yer alan sosyolojik eleştiri, eserin oluşturulduğu ortamı ele alırken sanatçı ile yaşadığı çevre ve dönem ilişkisini ön plana çıkarmayı amaçlar. Sosyolojik eleştiri kuramının temsilcileri arasında Madame de Staël, Hippolyte Taine gibi isimler bulunur. Bu çalışmanın giriş kısmında sosyolojik eleştiri kuramı hakkında bilgi verilmiş ve ardından Sabahattin Ali’nin Sırça Köşk adlı öykü/masal kitabındaki “Koyun Masalı” adlı masalı sosyolojik eleştirinin imkânları doğrultusunda tahlil edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: