Özet:

İki noktalı kırmızı örümcek, Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) elma bahçelerinde ekonomik kayıp oluşturan önemli zararlılardan birsidir. Kısa süreli biyolojileri nedeniyle kullanılan akarisitlere çok kısa sürede direnç geliştirmektedirler. Bu nedenle etkili bir kimyasal mücadele için T. urticae popülasyonlarının akarisitlere gösterdikleri duyarlılık düzeyleri periyodik olarak izlenmelidir. Bu çalışmada, Isparta ili ve ilçelerinden yoğun elma üretimi yapılan alanlardan toplanan 10 farklı T. urticae popülasyonun spiromesifen + abamectin karışım formülasyonuna, spirodiclofen ve milbemectin’ e karşı direnç oranları belirlenmiştir. Bu popülasyonların spiromesifen + abamectin karşımına, spirodiclofen ve milbemectin’ e karşı direnç olup olmadığını belirlemek için öncelikle T. urticae’ nin hassas yeşil formu (German susceptible strain GSS) popülasyonun LC50 ve LC90 değerleri ilaçlama kulesi - yaprak disk yöntemi ile belirlenmiştir. Hassas popülasyon belirlenen LC90 değeri ayrıcı doz olarak kabul edilmiş ve toplanan T. urticae popülasyonlarına uygulanarak direnç olup olmadığı belirlemiştir. Ayrıcı dozda %80’ den daha az ölüm olan popülasyonlar dirençli kabul edilmiş ve LC50 değerleri belirlenmiştir. Bu bahçe popülasyonlarının LC50 değerleri hassas GSS popülasyonun LC50 değerine oranlanarak direnç oranları bulunmuştur. Ayrıcı doza göre spirmesifen + abamectin karışımına elma bahçelerinden toplanan 10 adet T. urticae popülasyonundan 6 popülasyon, spirodiclofen’ e 6, milbemectin’ e ise 3 popülasyon direnç geliştirmiştir. Bu bahçe popülasyonlarının LC50 değerleri spiromesifen + abamectin karışımına 1.01-168.35 mg a.i. l-1, spirodiclofen’e 0.43-3.32 mg a.i. l-1 ve milbemectin’e 1.41-2.79 mg a.i. l-1 arasında değişmiştir. Direnç oranları ise spiromesifen + abamectin karışımına 1.89 - 315.31 kat, spirodiclofen’e 6.49 - 13.01 kat, milbemectin’ e 2.98 - 5.89 kat arasında olmuştur. Elde edilen bu sonuçlara göre spiromesifen+abamectin karışımına bazı popülasyonlarda direnç gelişimi başlamış, bazılarında direnç gelişmiştir. Spiromesifen+abamectin karışımına direnç gelişmiş popülasyonlarda spirodiclofen ve milbemectin’ e de çapraz direnç gelişmiştir.

Anahtar Kelimeler: