Özet:

Somak-Asarlık Kalesi yerleşimi, 2014 yılı Yukarı Menderes Havzası Dağlık Kesim Yüzey Araştırması Projesi’nde keşfedilmiştir. Çivril Ovası’nın kuzeybatısını sınırlayan dağlık alanda bulunan kale, ilk olarak MÖ 17-16. yüzyılda kurulmuş ve bu sürecin ardından MÖ 7-6.yüzyıla kadar iskân görmemiştir. Kalenin konumu, Beycesultan ve artalanını gören stratejik bir noktada yer almaktadır ve bu özelliği ile ilişkili bir işlevi olduğu düşünülmektedir. Nitekim bu süreç, Yukarı Menderes Havzası’nda Beycesultan Höyük’ün başını çektiği bir siyasi örgütlenmenin olduğu bir dönemi temsil etmektedir. Mikro ölçekte Somak-Asarlık yerleşiminin detaylı bir şekilde ele alındığı makalede, makro ölçekte MÖ 2. Binyılda bölgede şekillenen yeni bir yerleşim tipininin ortaya konulması hedeflenmektedir. Zira temel geçim ekonomisinin tarıma dayandığı Beycesultan Höyük’ün bünyesindeki nüfusu besleyen geniş art alanı ve bu art alan içine giren “uydu yerleşimler”i barındırdığı ve bu yapılanmanın güvence altına alınmasının siyasi ve ekonomik açıdan son derece önemli olduğu söylenebilir. Somak-Asarlık Kalesi’nin görüş alanını analizi sonuçları, yerleşimin Beycesultan’ı ve art alanını merkeze alan bir noktada konumlandığını göstermektedir. Bu bağlamda Somak-Asarlık örneğinin MÖ 2. binyılda, Beycesultan Höyük merkezli sosyo-ekonomik örgütlenmenin tarımsal girdisini sağlayan art alanının güvenliğinin nasıl sağlandığını göstermesi açısından da iyi bir model sunduğu düşünülmektedir..

Anahtar Kelimeler: