Özet:

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okulları yönetsel uygulamalarının eğitim yönetimi mesleki kriterlerine hangi düzeyde uygun olduğunu eğitim denetçisi algılarına göre belirlemektir. İlköğretim uygulamalarına ilişkin var olan durumun saptanmaya çalışıldığı bu araştırma, karşılaştırmalı türden ilişkisel tarama modeli niteliğinde yordayıcı bir çalışmadır. Araştırma evreni 2011-2012 öğretim yılında Türkiye genelinde, valiliklere bağlı olarak görev yapan 2833 eğitim denetçisinden oluşmaktadır. Araştırma örneklemine ise bölgeler ve illere göre denetçi sayıları esas alınarak basit tesadüfî küme örnekleme yöntemiyle seçilen 340 denetçi alınmıştır. Araştırmada kullanılan “İlköğretim Okulları Yönetim Zorunlulukları Ölçeği” araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir.  Ölçeğin kapsam geçerliliği açısından incelemesi amacıyla akademisyen değerlendirmelerine başvurulmuş; yapı geçerliliği için ise faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizine esas veriler, ön uygulamaya katılan 84 denetçiden elde edilmiştir. Yapılan analizler sonucu ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik açısından gerekli koşulları taşıdığı ve çok faktörlü olduğu görülmüştür. Araştırma bulgularına göre, ilköğretim okullarında, “öğrenci kişisel gelişim hizmetleri ile öğretim hizmetleri” faktörlerinde öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılayabilecek yönetsel etkililik sergilenememektedir. Eğitim yönetimi alanında akademik öğrenim görmüş denetçiler, ilköğretim okulu yönetimlerini, eğitim yönetimi bilim alanı mesleki kriterlerinin uygulanması konusunda oldukça yetersiz bulmaktadır. Araştırma sonuçları ilköğretim okulu yöneticilerinin öğretim liderliği rollerini gerçekleştiremediklerini göstermektedir. Araştırma sonuçları doğrultusunda, okul yöneticiliğinin “öğretmenlik mesleği” için sahip olunan yeterliklerle yerine getirilemeyecek bir meslek alanı olduğunun kabul edilmesi gerektiği önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler: