Abstract:

Bu çalışma, 2006-2007 yıllarında Türkiye'de sofralık erkenci kayısının merkezi olan Mut (Mersin) ilçesi kayısı bahçelerinde yürütülmüştür. Çalışmada, Erik unlu yaprakbiti [Hyalopterus pruni (Geoffroy) (Homoptera: Aphididae)]'nin yıl içerisindeki popülasyon değişimi izlenerek, söz konusu zararlının mücadelesine esas bazı biyolojik kriterlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda, Mut kayısılarında H. pruni nimflerinin ilk olarak mart ayı ilk yarısında görülmeye başladığı ve bu dönemdeki pentat sıcaklık değerinin 12°C üzerinde ve oransal nemin de %40.3-62.6 olduğu saptanmıştır. Ayrıca, H. pruni popülasyonunun mayıs ayının ikinci yarısından itibaren giderek arttığı ve haziran ayı içerisinde ise en yüksek seviyeye ulaştığı belirlenmiştir. Ancak, haziran ayı sonuna doğru zararlı yoğunluğunda hızlı bir düşüş olduğu ve temmuz ayından itibaren de, gerek doğal düşmanların etkisi ve gerekse de düşük nem ve yüksek sıcaklığa bağlı olarak, H. pruni'nin kamışlara (Phragmites spp.) göç etmesi nedeniyle yoğunluğunun düştüğü saptanmıştır. Temmuz ayı ikinci yarısından itibaren ise, yaprak başına ortalama birey sayısının sıfır düzeyine indiği belirlenmiş olup, buna rağmen ağustos-eylül aylarında bazı bireylerin (0.3 birey/yaprak) göç etmeyerek, kayısıda beslenmeye devam ettiği gözlenmiştir. H. pruni bireylerinin, ekim ayından itibaren kışı geçirmek üzere yumurta bırakmak için kayısı ağaçlarına kısmen geri dönüş yaptıkları belirlenmiştir.

Keywords: