Özet:

Memlûk devleti, 1250 yılında Mısır ve çevresinde çoğunluğu Türklerden oluşan kölelerin kurduğu bir devlettir. Yavuz Sultan Selim’in Ridaniye Seferine (1517) kadar hüküm sürmüştür. Halkının çoğu Arap olan bu devlette idareciler Türk’tür. Saray dili de Türkçedir. Bu yüzden Memlûklular döneminde halkın Türkçe öğrenmeye teveccühü fazladır. Bu teveccühe cevap verebilmek maksadıyla dönemin eğitim öğretim anlayışına uygun olarak iki dilli dil bilgisi-sözlük diye adlandırılabilecek eserler hazırlanmıştır. Kitâbu’lİdrak Li-Lisani’l-Etrâk, Ed-Dürretü?l-Mu?iyyeti fi?l-Lugati?t-Türkiyyeti, EtTu?fetu’?-Zekiyye fi’l-Lugati’t-Türkiyye, Kitab-ı Mecmu?ı Tercüman-ı Türki ve ?Acemi ve Mugali, El-Kavaninü’l-Külliyye Li-Zabti’l-Lugatı’t-Türkiyye vb. kitaplar bu türdendir. Bu çalışmada, Memlûk döneminde (13-15. yy) Araplara Türkçe öğretimi amacıyla yaygın biçimde kullanılan eserler hazırlanma biçim ve yöntemleri bakımından karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Böylece Memlûk döneminin eserleri arasındaki yapısal fark ve benzerlikler ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler: