Abstract:

Spor geniş bir yelpazeye sahip, her kültürü kendi içinde barındırabilen, oyun, eğlenme, yarışma ve belli amaçlar doğrultusunda rekabete dayalı kurallar çerçevesinde yapılan bir faaliyettir. Spor, bireyin fiziksel, zihinsel ve bilişsel gelişimine katkısının yanı sıra kişinin karakter gelişimini de oldukça etkilemektedir. Müsabakaların amacı her ne kadar kazanmak olsa da tüm paydaşları (yöneticiler, antrenörler, sporcular, kulüpler, taraftarlar) birbirine yaklaştırmalı, saygı ve hoşgörü çerçevesinde bir çatı altında bağlarını kuvvetlendirmelidir. Bu nedenle, antrenörlerin sporcularına rekabete dayalı spor eğitimlerini verirken sevgi, hoşgörü, dostluk, kardeşlik bilincini aşılaması gerekmektedir. Dolayısıyla bu çalışma, Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören farklı branşlara sahip öğrencilerin sportmenlik düzeylerinin incelenmesi amacını taşımaktır. Çalışmada araştırmanın evrenini Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Spor Bilimleri Fakültesinde eğitim alan öğrenciler, örneklem grubunu ise bu fakülteden tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilmiş 206 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından geliştirilmiş kişisel bilgi formu ve Balçıkanlı (2010) tarafında oluşturulan “Çok Boyutlu Sportmenlik Yönelimi Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek 5’li likert tipinde olup 20 madde ve 4 alt boyuttan (Sosyal Normlara Uyum- Kurallara-Yönetime Saygı- Sporda Sorumluluklara Bağlılık- Rakibe Saygı) oluşmaktadır. Araştırmada katılımcıların ölçek maddelerine verdiği cevapların iç tutarlılığını kontrol etmek amacı ile güvenirlilik katsayıları, ölçek toplam ve ölçek alt boyut toplam puanları arasındaki farklılıkları kıyaslamak için ikili grup karşılaştırmalarda Mann Whitney U testi, üç ve daha fazla grup karşılaştırmalarda ise Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, öğrencilerin sınıfı, bölümü, sahip oldukları branş türü, gelir durumu ve mezun oldukları lise türü değişkeni açısından sportmenlik puanları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmez iken, kadın öğrencilerin erkek öğrencilere nazaran rakibe saygı alt boyutu açısından sportmenlik puanlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Dolayısıyla, spor eğitimi veren kurum ve kuruluşlarda özellikle erkek sporculara yönelik rakibe saygı düzeyini arttırmak, şiddet ve saldırgan davranışları önlemek amacıyla eğitim faaliyetleri düzenlemesi, olumsuz davranış gösteren sporculara yönelik çeşitli yaptırımlar uygulanması, konu ile ilgili daha fazla nicel ve nitel çalışmalar yapılması önerilmektedir.

Keywords: