Özet:

Bu çalışmada Türkiye’nin ve Brezilya’nın Soğuk Savaş sonrası benimsediği dış politika prensipleri çerçevesinde Afrika’daki varlıklarının politik ekonomi açısından analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda her iki ülkenin de temel dış politika prensipleri ortaya konmuş ve Afrika ile olan ilişkilerindeki dönüm noktaları ve prensipleri, teorik ve pratik olarak vurgulanmıştır. Tümden gelim yönteminin ve nitel veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı bu çalışmada, temel dış politika yaklaşımları Afrika ve politik ekonomi ekseninde sınırlandırılmıştır. Türkiye’nin dış politikasının ve ekonomi politiğinin incelendiği ilk bölümde, dış politikada kalkınma yardımlarının aktif bir şekilde kullanılmasına paralel olarak Afrika’da da kalkınma yardımları yoğunluklu bir yaklaşım sergilendiği ve iş dünyasının bölgedeki aktif varlığının Türkiye’nin ekonomi politikalarını belirleyici bir güce sahip olduğu görülmüştür. Brezilya’nın dış politikasındaki işbirlikçi arayışlar da Afrika ile olan ilişkilere yansımış ve “kalkınma işbirliği” söylemi vurgulanmıştır.  Her iki ülke de küresel sistemdeki varlıklarını güçlendirmeye çalışmaktadır ve Afrika kıtası bunun için önemli bir kaynak niteliğindedir. Türkiye’nin Afrika’daki çıkış noktası salt ekonomik olmasa da sonuçları bakımından ekonomik katkı sağlamaktadır. Brezilya da kalkınmayı ve Güney- Güney işbirliğini öncelemekle birlikte sonuçları bakımından ekonomik faydalar da elde etmektedir. Afrika, her iki ülke için de küresel rekabet sistemindeki kapasitelerini güçlendirici bir bölgedir.

Anahtar Kelimeler: