Özet:

Diyalektik düşünme yöntemi, yalnızca felsefe ve pozitif bilimlerde değil, sanatta da bir tür kuramsal koşul olarak algılandığında, yeni fikirler yaratabilme potansiyelini içerisinde taşımaktadır. Dolayısıyla, sanatta; Eizenshtein’dan Picasso’ya değin belli bir düşünsel yöntemi temel alan sanatçılar, kendi alanlarına ilişkin yeni düşünme biçimlerinin temelini, bu türden bir zihinsel kavrayış üzerine kurmuşlardır bir bakıma. Söz konusu diyalektik düşünce biçimine ilişkin, sanat alanına karşılık gelen terminoloji ise: “diyalektik imge” kavramıdır. Sanatta modern anlamda bir tür tanımlama ve anlamlandırma işine girişen ilk kuramcı ise Alman düşünür Walter Benjamin’dir. 1927 yılında başladığı “Pasajlar” (The Arcades Project) eseri, Benjamin’in öldüğü tarih olan 1940 yılına değin yüzlerce sayfa yazdığı; ancak tamamlayamadığı araştırma ve inceleme yazılarını kapsamaktadır. Bu makalede, Benjamin’in “diyalektik imge” kavramı, sanat disiplinlerinden; sinema, resim ve heykel sanatına ilişkin, kimi sanatçıların yapıtlarına odaklanılarak, söz konusu sanat alanlarındaki karşılıklı etkileşim, yapılandırma ve çözümleme olanakları üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler: