Abstract:

Bu çalışmada, Ergani ilçesindeki besi işletmelerinin barınak yapısı ve buna etki eden eğitim, deneyim ve yaş gibi faktörlerin etkisinin incelenmesi amacıyla, gayeli olarak seçilen ilçe merkezi ve 24 köyde 167 işletmede anket çalışması yapılmıştır. İşletmecilerin profili genel olarak eğitimi düzeyi ilkokul (%58.1), 18-39 yaş aralığında (ort. 40.8 yaş) ve 1-7 yıl deneyime sahip (ort. 9.8 yıl) ve ortalama birey sayısı yaklaşık 9 kişiden olan bir kitleden oluşmaktadır. İşletmelerde barınakların tamamı kapalı ve bağlı duraklı olup, %90.4'ü müstakil olarak yapılmıştır. Barınağın kapalı yapılmasında deneyimi az (1-4) olan yetiştiricilerde hırsızlık, 1-7 yıl olanlarda hırsızlık+tecrübe ve deneyimi 14+ olanlarda ise çevre etkin olmuştur. İşletmecilerin %62.3'ü barınakları kendi tecrübelerine göre yaparken, %34.1'i çevreye bakarak yapmaktadır. Eğitim düzeyi yüksek ve genç yetiştiricilerin projeye göre barınak yapma oranı diğerlerine göre yüksek bulunmuştur. Barınak yapımında genellikle (%62.9) taş kullanılmakta ve işletmecilerin deneyimi arttıkça taş kullanımı azalmakta, briket kullanımı artmaktadır. Barınakların %44.9'unda aydınlatmanın, %38.3'ünde havalandırmanın yeterli olduğu belirlenmiştir. İşletmelerin %83.8'inde günde üç kez gübre temizliği yapılmakta ve %52.1'i gübreyi yakarak ve %35.3'ü gübre olarak değerlendirmektedir. İşletmelerin geneli (%93.4) barınaklarda altlık kullanmazken, yalnızca eğitimi ilkokul olanların %11.3 'ünün altlık kullandığı tespit edilmiştir. İşletmecilerin eğitim düzeyi, deneyimi ve yaşı ile barınak şekli ve modeli, havalandırma ve gübre temizliği arasındaki ilişki önemli (P < 0.01) bulunmuştur.

Keywords: