Özet:

Yıldıznâme, tefe’’ülnâme, hurşîdnâme, ihtilâcnâme, kıyâfefetnâme ve kehânetnâme gibi farklı birçok adla yazılmış fâlnâmeler, geleceğin bilinmesi amacıyla kaleme alınmış yoruma dayalı eserlerdir. Osmanlı’nın fal kültürü, edebiyat geleneğine de yansımıştır. Hamdullah Hamdî’nin Kıyâfet-nâme’si, Cem Sultan’ın Fâl-i Reyhân-ı Cem Sultan’ı, Zaîfî’nin Fâl-i Murgân’ı, Kefeli Hüseyin’in Râz-nâme’si, Fedâyî’nin Fâl-nâme-i Kurân-ı Azîm’i konuyla ilgili belli başlı eserlerdir. Bu makalede Emrî, Bâkî, Cevrî, Hayretî, Hayâlî, Zerrâkî, Zâtî, Rûhî, Sürûrî, Şehrî, Sun’î, Tıflî, Zuhûrî, Ubeydî, Gınâyî, Fuzûlî, Kabûlî, Keşfî, Lâmi’î, Meşâmî, Nef’î, Visâlî, Hem-demî ve Yahyâ adlı divân şairlerinin dilinden yazılmış, müellifi kesin olarak bilinmeyen manzûm bir falnâme metni incelenmiştir. Osmanlı Türkçesi alfabesine göre sıralanmış ve adı geçen Divân şairlerinin dilinden yazılmış 24 fal niyeti eserin konusunu oluşturur. Eserde, her varağın a ve b sayfalarında; iki divan şairinin adı ve farklı konulara ait aaxa şeklinde kafiyelenen altışar dörtlük yer almıştır. Divân şiirinde falnâme geleneğinden kısaca bahseden bir girişten sonra eser incelenmiş, Falnâme’nin transkribeli çeviri yazısı ve eski harfli metninin tıpkıbasımı makalenin sonunda yer almıştır.

Anahtar Kelimeler: