Abstract:

Klasik Türk edebiyatının divanlar ve mesneviler ile birlikte en önemli eser türlerinden olan mecmualar, çeşitli şekil ve hacimlerdeki mensur ya da manzum parçalardan oluşur. Bu eserler, tezkirelerde veya biyografik kaynaklarda adı geçmeyen unutulmuş şairlerin şiirlerini ya da bilinen şairlerin bilinmeyen/divanlarında bulunmayan şiirlerini veyahut eserlerini gün yüzüne çıkarması bakımından oldukça önemlidir. Çalışmamızın konusunu teşkil eden eser de Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi “Hazine 1064” numarada kayıtlı bulunan Mecmû’a-i Eş’âr’dır. Mecmuanın temellük kaydına göre eser, 1205/1790-91 yıllında Seyyid İbrahim tarafından tertip edilmiştir. Toplam 110 varaktan müteşekkil olan mecmuada 45 şairin 184 gazel, 6 kaside, 14 kıt’a, 8 mesnevî, 2 terkîb-i bend, 2 tahmîs, 2 müseddes, 1 müsemmen, 6 rubâ’i ve muhtelif beyitler olmak üzere toplamda 312 adet manzumesi yer almaktadır. Bununla birlikte mecmua içerisinde pek çok fevâ’id ve mektubun da yer aldığı görülmektedir. Bu çalışmada öncelikle mecmualar hakkında bilgi verilmiş, daha sonra Mecmû’a-i Eş’âr’ın şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durularak tanıtımı yapılmıştır. Mecmuada yer alan şairler ve kullandıkları nazım şekilleri, bilinen şairlerin mevcut divan nüshalarında bulunmayan şiirleri tablolar halinde gösterilmiştir.

Keywords: