Abstract:

Bu çalışmada, yolculuklar ile salgın hastalıklar arasındaki pozitif ilişki, kentsel ulaşım özelinde incelenmektedir. Türkiye’de ilk vakanın görüldüğü 11 Mart 2020 tarihinden itibaren Covid-19 Pandemisi sürecinin bir yıllık dönemi Ankara toplu taşıma sistemine odaklanılarak değerlendirilmektedir. Toplu taşımanın kalabalık ortamları, kısa döngülerle işletilen araçları ve sık ziyaret edilen yapıları, bulaşıcı hastalıkların yayılımını tetikliyor gibi görünse de süreç içinde toplu taşıma ortamlarında Covid-19 hastalığına yakalanma riskinin çok yüksek olmadığı görülmüştür. Aslında, toplu taşımada bulaşı etkileyen faktörler göz önüne alınarak uygulanan idari ve teknik önlemlerle beraber kişisel korunma hastalığın yayılımını kontrol etmemizi sağlamaktadır. Bu çerçevede çalışmamızda hastalıkların yayılmasını etkileyen faktörler kısaca açıklandıktan sonra toplu taşıma sistemlerinde uygulanan bulaşı kontrol edici ve çalışanlar ile yolcuları koruyucu önlemler uluslararası örneklerle tartışılmaktadır. Ankara özelinde ise toplu taşıma sisteminin genel özellikleri ile pandemi öncesi dönemin kullanım yoğunluğu verildikten sonra alınan idari kararlarla uygulanan teknik önlemler aktarılmaktadır. Kentlerdeki hareketliği durdurmanın ve halk sağlığı açısından sıfır risk ortamları yaratmanın mümkün olamayacağının kabulü ile toplu taşıma sistemlerini salgın döneminde olduğu kadar sonrası normalleşme veya iyileşme döneminde de yönetmek zorundayız. Bu süreçlerin iyi yönetilememesi toplu taşımanın özel ulaşım karşısında gerilemesine neden olacaktır ki çevre kirliliği başta olmak üzere ekonomik ve sosyal kayıpları artırarak sürdürülebilirliği tehdit edecektir.

Keywords: