Özet:

Tarihçesi 7. yüzyıla kadar dayanmakta olan, özellikle Mısır ve Orta Asya’da başlayan ve Osmanlılarda zirveye ulaşan Cilt Sanatı’nın en güzel örnekleri 16. yüzyılda verilmiş olup, bu klasik uygulamalar az sayıda da olsa işin ehli ustalar tarafından bugüne değin sürdürülmeye çalışılmıştır. Fatih Sultan Mehmet’in sanatın bütün kollarına vermiş olduğu önem sayesinde saray sanatkârları görkemli mimari uygulamalardan, eşsiz güzellikteki dokumalara kadar estetik yönü yüksek eserleri kültür hazinemize kazandırırken, padişahın özel kütüphanesi için hazırlanan yazma eserler o döneme damgasını vurmuştur. Türk kültürünün renk ve kompozisyon prensipleri, nitelikli nakkaşların dışavurumlarıyla geliştirilmiş, yeni üsluplar meydana getirilmiştir. Bugün hala pek çok alanda görsel ilham kaynağı olan desenler Osmanlı cilt sanatı ürünleri üzerinde açıkça kendini göstermektedir. Bu desenler, inanç ve kültür sarmalından beslenerek oluşturulduğundan tarihimizin ince detaylarına ilişkin kodları üzerlerinde taşımaktadır. Bu çalışma, Osmanlı dönemi cilt sanatına ait örnek eserler üzerinden renk-desen-kompozisyon ilişkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: