Özet:

SüleymanDemirel Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ: 2005 Mart; 12(1) Cep telefonlarından yayılan 900 MHz elektromanyetik alanın serum kortizol ve testosteron hormonu üzerine etkisi Ahmet Koyu, Gökhan Cesur, Fehmi Özgüner, Onur Elmas Özet Cep telefonu kullanımı her geçen gün hızlı bir şekilde artmakla birlikte günümüzde bu dalgaların insan sağlığına zararları olduğunu bildiren yayınlar ışığında bu konunun önemli bir sağlık problemi haline geldiği görülmektedir. İnsanlığın hizmetinde kullanılan bu cihazların faydalarının yanında zararlı etkileri de ortaya çıkmış ve nöroendokrin sistem üzerine bir takım yan etkilerinin olabileceği düşünülmüştür. Bu çalışmada, 900 MHz dalga frekansında elektromanyetik alanın (EMA) ratlarda, kortizol ve testosteron hormonları üzerine etkisinin olup olmadığını araştırdık. Çalışmamızda, 20 adet Spraque Dowley türü erkek rat kullanıldı. Ratlar, kontrol (K) ve EMA olmak üzere iki gruba ayrıldı. EMA grubundaki ratlar, 4 hafta boyunca haftada 5 gün ve günde 30 dakika 1±04 mW/cm2 gücünde 900 MHz dalga frekansında EMA' a maruz bırakıldı. K grubu da aynı deney ortamında tutuldu, fakat EMA uygulanmadı. Ratların serumlarında, kortizol ve testosteron seviyeleri incelendi. Çalışmamızda elde ettiğimiz bulgulara göre; EMA grubunun kortizol seviyelerinin kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek olduğu görülürken, EMA grubunun testosteron seviyesi ise kontrol grubuna göre anlamlı olarak düşük bulundu. Sonuç olarak cep telefonlarının yaydığı EMA'nın nöroendokrin sisteme etkileri termal ve stres kaynaklı olabilir. Ancak, bu konudaki fizyolojik ve morfolojik çalışmaların daha ileri düzeylerde yapılması gerekmektedir. Anahtar kelimeler: 900 MHz, elektromanyetik alan, kortizol, testosteron. Abstract Effect of 900 MHz electromagnetic field emitted from cellular phone on serum cortisol and testosterone levels Using cellular phones increases day by day with the inspired thought of the articles that reports the harmful effects of cellular phones on human health. This is a growing health problem for human being. These vehicles are in the service of mankind and they are useful for man but at the same time they have harmful effects too and it is believed that they may have side effects on neuroendocrine system. In the present study, our aim was to investigate the effects of pulsed 900 MHz electromagnetic field (EMF) on cortisol and testosterone levels of the rat organism. In this study, we have used 20 Spraque Dowley male rats. The rats were separated into two groups as control (C) and EMF group. EMF group was exposed to the carrier frequency of 900 MHz with average power flux density 1±04 mW/cm2, 30 minutes a day and 5 days a week for 4 weeks. C group was kept at the experiment environment but they didn't exposed to magnetic field. Cortisol and testosterone levels were evaluated in serum rats. The findings we have got in this study are; cortisol values at the EMF group was significantly higher than the C group, however, testosterone values were lower at the EMF group when it is compared with the C group. In conclusion, the effect of the EMF waves that is spread out by the cellular phones on neuroendocrine system may be originated from thermal and stress processes. However, physiological and morphological advanced studies has to be done about this subject. Key words: 900 MHz, electromagnetic field, cortisol, testosterone.

Anahtar Kelimeler: