Citation Number
2
Views
27
Downloands
10
9 Eylül 1923 tarihinde kurulan Cumhuriyet Halk Partisi, kuruluşundan kısa bir süre sonra parti örgütü üzerinde denetim ve kontrol sağlamak ve partinin merkeziyetçi yapısını kuvvetlendirmek amacıyla ülkeyi birden fazla ilden oluşan mıntıka bölgelerine ayırarak parti müfettişliği kurumunu ihdas etmiştir. CHP’nin yürürlüğe koyduğu ve kökleri İttihat ve Terakkiye kadar giden bir geçmişe sahip olan bu kurumun önemi zamanla artmış ve etki alanları genişletilmiştir. Parti müfettişlerinin denetimi sadece parti örgütüyle sınırlı kalmayıp, 1932 yılında kültür kurumları olarak planlanıp kurulan halkevlerini de kapsar hale getirilmiştir. 1939 yılında düzenlenen talimatnamede yer alan değişiklikle parti örgütü bulunmayan illerde parti içi denetim, Genel Sekreterlikten gönderilen müfettişler aracılığıyla yerine getirilmeye çalışılmıştır. CHP Teftiş Talimatnamesine göre görev ve yetkileri düzenlenen parti müfettişleri, geniş ayrıcalıklarla bulundukları bölgeleri teftiş etmiş ve bir yıl içinde hazırladıkları raporları, CHP Genel Sekreterliğine sunmuştur. 1 Eylül 1940 tarihinde yapılan değişiklikle parti müfettişi sayısı yirmi beşe çıkarılmıştır. Müfettişler görev yaptıkları illerde parti teşkilatı ve çalışmalarının yanı sıra şehrin sosyal, ekonomik, kültürel ve eğitim durumu ile ilgili hususları da hazırladıkları raporlarda ele almışlardır. CHP tarafından Eskişehir parti müfettişi olarak görevlendirilen Adnan Menderes, Sadettin Uraz ve Celal Arat 1940-1943 yılları arasında Eskişehir ve ilçelerini teftiş ederek, hazırladıkları raporlar ile parti merkezine bölge hakkında ayrıntılı bilgiler sunmuşlardı. Hazırlanan bu raporlar sayesinde, bölgenin temel ihtiyaçlarının giderilmesiyle ilgili birçok meselenin gün yüzüne çıkması sağlanırken, aynı zamanda partinin bölgedeki örgütlenmesi ve çalışmaları, bölge insanının hükümet ve partiye olan tutumları da tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra partinin merkez-taşra ilişkileri bakımından geniş bir şekilde önemli veriler elde edilmesini sağlayan bu raporlar tek parti döneminde izlenen politikaların taşradaki yansımalarının görülmesi açısından oldukça önemli olmuştur.
Founded on September 9, 1923, the Republican People’s Party established the institution of party inspectorship in order to gain control over the party organization and strengthen the centralist structure of the party. The importance of the party inspectorship system, whose roots go back to the Ittihad ve Terakki Party (Union and Progress Party), increased over time and its sphere of influence expanded. The control of the party inspectors was not limited to the party organization, but also included the community centers established as cultural institutions in 1932. With a directive issued in 1939, intra-party control in the provinces where there was no party organization was carried out by the inspectors sent from the General Secretariat. Party inspectors, whose duties and powers were regulated according to the CHP Inspection Directive, inspected the regions and submitted their reports to the CHP General Secretariat. With the amendment made on 1 September 1940, the number of party inspectors was increased to twenty-five. Inspectors discussed the social, economic, cultural and educational status of the city in the reports they prepared, as well as the party organizations. Adnan Menderes, Sadettin Uraz and Celal Arat, who were appointed as Eskişehir party inspector by the CHP, inspected Eskişehir and its districts between 1940 and 1943 and presented detailed reports on the region to the party headquarters. With these reports, the basic needs of the region, the organization and activities of the party in the region, the attitudes of the people of the region towards the government and the party were determined. In addition, these reports, which provide important data about the center-provincial relations of the party, are very important in terms of showing the reflections of the policies followed in the single-party period in the provinces.
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Ulusal
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley
