Özet:

Topoğrafya toprak erozyonu süreçlerinde temel rol oynar. Topoğrafik karakteristiklerin elde edilmesinde arazi ölçümleri esastır fakat bu yöntem çok zaman alıcı ve maliyetlidir. Oysaki topoğrafik karakteristikler sayısal yükseklik modellerinden kolayca üretilebilir fakat sayısal yükseklik modellerinin kalitesi büyük önem taşır. Bu çalışmada Akdeniz Bölgesi’nde yer alan Topçu deresi mikrohavzasında, yükseklik, eğim, bakı, bileşik topoğrafik indeks gibi topoğrafik karakteristiklerin üretilmesi için ASTER-GDEM, SRTM ve eş yükseltilerden üretilen sayısal yükseklik modellerinin kalitesi incelenmiştir. Ayrıca oyuntu başlangıç noktaları bu modeller kullanılarak tahminlenmeye çalışılmıştır. Sayısal yükseklik modellerinin kalitesini belirlemek için sayısal yükseklik modellerinin yükseklik değerleri, GPS ile ölçülen yer kontrol noktaları ile karşılaştırılmıştır. Eş yükseklik eğrileri, SRTM ve ASTER-GDEM verilerinden üretilen modellerin doğruluğunu test etmede RMSE terimi kullanılmıştır. Adı geçen her bir modelin RMSE değerleri sırasıyla 3.5, 4.6 ve 14.6 olarak hesaplanmıştır. Bu sonuçlar eş yükselti eğrilerinden üretilen sayısal yükseklik modellerinin erozyon çalışmalarında kullanılacak topoğrafik karakteristiklerin elde edilmesinde diğer kaynaklara göre daha başarılı olduğunu göstermiştir. Uydu görüntüleri kullanılarak oluşturulan sayısal yükseklik modellerinden oyuntu başlangıç noktalarının tespiti mümkün olmamıştır. Bu durum çalışılan alanın görece küçük olmasına atfedilmiştir. Özellikle daha hassas sayısal yükseklik modellerine gerek duyulan ve geniş alanlarda yürütülecek oyuntu erozyonu çalışmalarında, SRTM verilerinden sayısal yükseklik modellerini üretmek amacıyla yararlanılabilir.

Anahtar Kelimeler: