Özet:

Vatandaşlık, yasal statü, haklar, aidiyet/kimlik ve katılım gibi kavramları kapsamaktadır. Geleneksel olarak belirli bir coğrafi ve politik topluluğa bağlılığı ifade eden vatandaşlık, ulusal kimlik, egemenlik kavramlarını da çağrıştırır. Vatandaşlık ve ulusal aidiyetin yakından bağlantılı olduğu, ancak aynı zamanda Batı demokrasilerinde vatandaşlığa nasıl yaklaşıldığı konusunda ülkeler arasında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Bu farklılığı günümüzde derinleştiren etkenlerin başında uluslararası göç hareketleri gelmektedir. Küreselleşme politikalarının bir sonucu olarak ülke içinde yaşanan iç çatışmalar, ülkeler arasında yaşanan savaşlar, küresel açlık, iklim krizi, kıtlık ve gelir adaletsizliği gibi etkenlerle ortaya çıkan uluslararası göç, vatandaşlık tartışmalarını yeni bir boyuta taşımıştır. Vatandaşlık anlayışı üzerinde etkili olan uluslararası göç, gelişmiş ülkelerin vatandaşlık politikalarının değişmesinde de etkili olmuştur. Bu değişimden hareketle çalışmada, uluslararası göç hareketlerinin vatandaşlığın dönüşümü üzerindeki etkisi incelenmektedir. Ayrıca bu çalışma uluslararası boyutta gerçekleşen göçlerin gelişmiş ülkelerde nasıl politize edildiğini karşılaştırmalı bir şekilde ele alma amacındadır. Bu amaçla göç politikaları bazı ülkelerde yoğun bir şekilde tartışmalı ve siyasi gündemin üst sıralarında yer alırken, başka ülkelerde bu durumun neden politikleşmediği sorusuna da cevap aranmaktadır. Bütün bu tartışmalar çerçevesinde göçmenlerin geçici mi kalıcı mı olacağı, kalıcı olacak ise vatandaşlık ile ilgili olarak asimilasyon, entegrasyon ve çokkültürcü yaklaşımlardan hangisinin benimseneceği tartışmaları yeni kaygıları da beraberinde getirmiştir. Bu kapsamda gerçekleşen tartışmalar ve göçmenlere vatandaşlık verilmesiyle ilgili son yıllardaki siyasi tartışmalar göçü siyasallaştırmıştır. Bu çalışmada göçün siyasallaşma sürecine neden olan sosyo-ekonomik faktörler ile radikal sağ popülist partilerin yükselişi de vatandaşlık bağlamında incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler: