Abstract:

Anadolu’da hastalık, adak vb. durumlarda ziyaret edilen ve etrafında çeşitli uygulamalar yapılan kutsal sular vardır. Bu kutsal suların oluşumu hakkında çeşitli efsaneler anlatılmaktadır. Bu efsanelere göre, kuraklık hasıl olduğunda, bir yerde abdest almak veya içmek için su bulunamadığında orada bulunan veli; bastonu, asası, kılıcı veya ayağı ile yeri kazar ve oradan su çıkar. Böylelikle o andaki su ihtiyacı giderilir. Ayrıca efsanelerde anlatılan bu su kaynaklarının önemli bir kısmı da günümüzde mevcuttur. Bazı yerlerde suyu çıkaran velinin yatırı da suyun hemen yanında bulunmaktadır. Bir velinin gösterdiği keramet neticesinde ortaya çıkan bu sular, eski Türk kültüründeki tabiat kültleri ile bağlantılıdır. Velilerin gösterdiği bu kerametlerin kaynağı ise peygamber mucizeleridir. Bu kutsal suları etrafındaki uygulamalar ve efsaneleri ile değişik açılardan incelemek gerekmektedir. Böylece geçmişten günümüze Türk kültürünün kültürel kodları ortaya çıkacaktır. Bu çalışmada, velilerin kerametleri ile ortaya çıkan sular hakkında anlatılan efsaneler, karşılaştırmalı metot ile incelenecek; ayrıca bu efsanelerdeki motiflerin tabiat kültü ve veli kültü ile bağlantısı ortaya konacaktır.

Keywords: