Özet:

Ekonomik büyümenin en önemli itici güçleri olan artan sanayileşme, teknolojik gelişmeler ve kentleşme çok daha fazla enerji kullanımına yol açmaktadır. Enerji arz güvenliğini sağlamak ve sera gazı emisyonlarını azaltmak için dünyada yenilenebilir enerji kaynaklarına doğru bir eğilim olmuştur. Bundan dolayı, sürdürülebilir kalkınma ve çevresel dönüşüm açısından önemli bir faktör olan yenilenebilir enerjinin teşviki için devletler tarafından birçok teşvik aracı ve sübvansiyon sağlanmaya başlanmıştır. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri küresel düzeyde toplam fosil yakıtların %80'ini tüketmekte ve CO2 emisyonlarının %67,5'ini ise atmosfere salmaktadır. Bu bağlamda, AB ülkeleri yenilenebilir enerji araştırma, geliştirme ve tüketiminde dünya lideri olmak istemekte ve bunu gerçekleştirmek için oldukça iddialı politikalar uygulamaktadır. Enerjide dışa bağımlılık oranı çok yüksek olan Türkiye ise, 2023 yılına kadar elektrik üretiminde yenilenebilir kaynakların payını en az yüzde 30'a çıkarmayı hedeflemektedir. Bu çalışmada, AB ve Türkiye'de uygulanan sabit fiyat garantisi, hibeler ve sübvansiyonlar, krediler, vergi vb. yenilenebilir enerji politikalarının etkililiği literatür taramasına dayalı olarak araştırılmaktadır. Yenilenebilir enerjinin geliştirilmesinde, uygulanan teşvikler arasında sabit fiyat garantisi, hibe, vergi teşvikleri, ticarete konu olan yeşil sertifikalar, stratejik planlama ve AR&GE teşviklerinin en etkili teşvik mekanizmaları olarak öne çıkmaktadır. Ancak krediler, sübvansiyonlar, kamu politikası destekleri ve kotaların yenilenebilir enerji kapasitesini teşvik etmede etkisiz oldukları bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: