Özet:

Yaptığımız çalışmada ‘‘3-6 Yaş Çocuklarının İzledikleri Çizgi Filmlerdeki Kız ve Erkek Karakterlerin Şiddet ve Saldırganlık İçeren Davranışları’’ incelenmiştir. Bu davranışların incelenmesi için “Karakterlerin Cinsiyetlerine Göre Şiddet ve Saldırgan Davranışlar Formu” kullanılmıştır. Seçilen çizgi filmlerin belirlenen bölüm sayıları bu form kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın evrenini TİAK verilerine göre 07.00-20.00 saatleri arasında en çok izlenen TRT Çocuk, Disney Channel ve Cartoon Network çocuk kanalları oluşturmaktadır (Televizyon İzleme Araştırmaları Komitesi, 2021). Araştırmanın örnekleminde, en çok izlenen üç çocuk kanalının yayınladığı, olasılıksız örnekleme yöntemi olan amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak örneklem seçilmiştir. 3-6 yaş grubunun izleyebileceği çeşitli örnekler içermesine dikkat edilerek ‘‘Elif ve Arkadaşları’’, ‘‘Pijamaskeliler’’, ‘‘Kral Şakir’’ çizgi filmleri seçilmiştir. İzlenecek bölüm sayıları olasılıklı örnekleme yöntemi olan basit tesadüfi örnekleme ile yapılmıştır. Kurada %20 oranı ile başlanarak %10’luk artışlarla %80’e kadar kuraya kâğıt eklendi kura sonucunda %20 oranı belirlendi. İzlenen çizgi filmlerin tamamında erkek karakterlerin uyguladığı şiddet/ saldırganlık davranışlarında toplamda 649 şiddet unsuru görülmüştür. %53 oranıyla en fazla sözel şiddet uygulanırken, %18 oranıyla en az duygusal şiddet uygulanmıştır. İzlenen çizgi filmlerin tamamında erkek karakterlerin maruz kaldığı şiddet/saldırganlık davranışlarında toplamda 748 şiddet unsuru görülmüştür. %53 oranıyla en fazla sözel şiddet uygulanırken, %20 oranıyla en az duygusal şiddete maruz kalınmıştır. İzlenen çizgi filmlerin tamamında kız karakterlerin uyguladığı şiddet/ saldırganlık davranışlarında toplamda 200 şiddet unsuru görülmüştür. %46 oranıyla en fazla sözel şiddet uygulanırken, %16 oranıyla en az duygusal şiddet uygulanmıştır. : Genel olarak incelenen çizgi filmlerde cinsiyet farkı olmaksızın şiddet ve saldırganlık davranışlarının sergilendiği görülmüştür. İncelenen çizgi filmlerde sıklıkla erkek karakterlere yer verildiği saptanmıştır. Karakterlerin cinsiyet dağılımlarına bakıldığında erkeklerin daha fazla şiddet uyguladığı görülmüştür. İzlenen çizgi filmlerin tamamında kız karakterlerin maruz kaldığı şiddet/ saldırganlık davranışlarında toplamda 256 şiddet unsuru görülmüştür. %46 oranıyla en fazla sözel şiddete maruz kalınırken, %24 oranıyla en az duygusal şiddete maruz kalınmıştır.

Anahtar Kelimeler: