Abstract:

Mutfaklar, sosyal yaşamın önemli bir mekanı ve evlerin kalbidir. Aynı zamanda beslenmenin, yaşam biçiminin ve sosyal ilişkilerin simgesi ve toplumları anlamanın en iyi yollarından biridir. Mutfak, günlük yemeklerden, doğum- düğün- ölüm gibi özel gün yemeklerine, kutlama ve ziyafet yemeklerinden, dini yemeklere kadar toplumu bir araya getirirken, aynı zamanda, o toplumun kültürel kimliğini de oluşturur. Bu kültürel kimlik, kuşaktan kuşağa geçerken, geleceğin mirası olma niteliğindedir. Günümüzde çoğunluğu Kuzey Batı Karadeniz bölgesinde yaşayan ve çok güçlü sözlü geleneğe sahip olan Ortodoks Hristiyan Gagauz halkının etnik kökleri hakkında birçok teori bulunmaktadır. Ancak, genel kabul gören ve güçlü teori Selçuk, Kıpçak, Peçenek ve Uz gibi Türk kökenli oldukları, dillerinin ise Oğuz grubu içinde Oğuz-Türk (güneybatı kolu) alt grubuna dahil ve “Anadolu Türkçesi” ve “Azeri” diliyle benzer genetik ve tipolojik özelliklere sahip olduğu şeklindedir. Gagauz dili günümüzde UNESCO tarafından kaybolmakta olan diller arasında kabul edilmektedir. Araştırma, Gagauz mutfak kültürü unsurlarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bunun için, Gagauz sözlü kültüründe yiyecek ve içeceklerle ilgili ifadelere, yemekle ilgili folklor, gelenek ve göreneklere, özel gün, kutlama ve ziyafetlere, mutfak düzeni, mutfak araç ve gereçlerine, pişirme ve saklama yöntemlerine, yiyecek ve içecek örneklerine yer vermektedir.

Keywords: