Abstract:

Bu çalışmanın amacı, küreselleşme olgusunun Türkiye’deki 7. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabında nasıl ele alındığını ortaya koymaktır. Bu kapsamda küreselleşmenin 7. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabındaki görsellerde ve içeriklerde nasıl işlendiği, “küresel”, “küreselleşme” ve “evrensel” kelimesinin kitapta ne sıklıkla yer aldığı incelenmiştir. İncelenen kitap 2019 yılında yayınlanan EKOYAY yayıncılığa ait Sosyal Bilgiler ders kitabıdır. Araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada verilere kontrol listesi kullanılarak ulaşılmıştır. Elde edilen veriler içerik ve doküman analizi yoluyla çözümlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre 7. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabında yer alan 240 görselde ve 643 içerikte küreselleşmenin ele alındığı belirlenmiştir. Ders kitabındaki görsel ve içeriklerde küreselleşmenin en çok sosyokültürel en az ise ekonomi boyutunun işlendiği ortaya çıkmıştır. Küreselleşmenin ders kitabında görsel açıdan en çok “Türk Tarihinde Yolculuk” en az ise “Yaşayan Demokrasi” ünitesinde; içerik açısından ise en çok “Türk Tarihinde Yolculuk” en az ise “Ülkemizde Nüfus” ünitesinde ele alındığı tespit edilmiştir. Küreselleşmenin alt boyutları kapsamında ders kitabındaki içeriklerde en çok sosyokültürel, bilim ve teknoloji ile eğitim boyutlarının; görsellerde ise en çok sosyokültürel, bilim ve teknoloji ile siyasi boyutların ele alındığı saptanmıştır. Ders kitabının ünitelerinde “küresel” kelimesinin 51, “evrensel” kelimesinin ise 1 kez geçtiği belirlenmiştir. Küreselleşme olgusu farklı sınıf düzeyindeki kitaplar incelenerek ortaya konulmalıdır. Ayrıca ders kitaplarının içerik ve görsel yönden sosyokültürel boyutta olduğu gibi dikkat çekici ve somutlaştırıcı örneklerle zenginleştirilmesi küreselleşmenin anlaşılması açısından faydalı olacaktır.

Keywords: