Özet:

Üniversite eğitimi öğrencilerin yaşam biçimlerinde önemli değişiklikler yaşadığı dönemi kapsamaktadır. Bu dönemde gençler yaşadıkları fiziksel ve psikososyal değişimlerin etkisi ile riskli cinsel davranışlarda bulunabilmektedir. Gençlerin cinsel yaşamlarına yaklaşımlarını ve davranışlarını anlamak, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar konusundaki bilgilerini belirlemek, riskli cinsel davranışları önceden saptamak, toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesi için yararlı olacaktır. Araştırma, üniversite öğrencilerinin sık görülen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara (CYBE) ilişkin bilgilerini ve cinsel davranışlarını belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Çalışmamızda üniversitede öğrenim gören 14762 öğrenci araştırmanın evrenini oluşturmuştur. Örneklem büyüklüğü, evrenin bilindiği durumlarda örneklem hesabı formülü (n=Nt²pq / d²(N-1)+t²pq) kullanılarak 384 olarak hesaplanmıştır. Örnekleme alınacak öğrenci sayısı belirlendikten sonra üniversitedeki her bir fakülte ve yüksekokul bir tabaka olarak kabul edilmiş ve tabaka ağırlıkları göz önünde bulundurularak her bir okuldan örnekleme alınacak öğrenci sayısı basit rastgele örnekleme yöntemi kullanılarak seçilmiştir. Veriler araştırmacı tarafından, 01.03.2010-14.05.2010 tarihleri arasında, sosyodemografik özellikleri, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ve cinsel davranışları içeren soru formu aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 17.0 paket programı, yüzdelik, aritmetik ortalama, Pearson ChiSquare ve Likelihood Ratio analizi kullanılmıştır. Bilgi sorularının değerlendirilmesinde; bilgi düzeyini belirlemeye yönelik sorulara öğrencilerin verdikleri “doğru” yanıtlara “1”, “yanlış” ya da “bilmiyorum” şeklindeki yanıtlara da “0” puan verilmiş ve bilgi düzeyi belirlenmiştir. Öğrencilerin %40.1’inin sık görülen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara yönelik bilgi düzeyi “orta”, %36.5’inin “iyi” ve %23.4’ünün “kötü” olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin tamamına yakınının AIDS’in (Acquired Immune Deficiency Syndrome), “cinsel ilişki” ve “kan nakli” ile bulaştığını bildiği saptanırken, yaklaşık üçte birinin “anneden bebeğe doğum sırasında”, yarısının da “ortak tuvalet” ve “sivrisinek” yoluyla bulaştığını belirtmesi dikkat çeken bulgulardır. Öğrencilerin AIDS, gonore ve Hepatit B’nin bulaşma yolları, belirtileri, tedavi ve korunması konusunda istenilen düzeyde doğru yanıt vermedikleri; cinsel deneyim yaşayan öğrencilerin ilk cinsel deneyimlerini tanımadığı kişilerle yaşadıkları (%44.8) ve cinsel ilişki sırasında herhangi bir korunma yöntemi kullanmamış oldukları (%45.9) saptanmıştır. Sonuç olarak; öğrencilerin orta düzeyde bilgiye ve bazı riskli cinsel davranışlara sahip olmaları nedeniyle, üniversitelerde medikal hizmet birimleri içinde gençlik danışma birimlerinin oluşturulması, üreme sağlığı konusunda sürekli, etkin eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin verilmesi önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon, üniversite öğrencileri, bilgi, cinsel davranış.

Anahtar Kelimeler: