Özet:

Azerbaycan Tür:k edebiyatının XII. yüzyılda yaşamış büyük şaırı Nizami Geneevi tüm eserlerinde İslam dininin değerlerine büyük yer vermiştir. Şairin düşüncesine göre doğru hayat düşüncesi ve yolu " yalnız İslam yani yüce Allah'a teslim olmaktır. Yüce Allah'ın (c.c) yarattığı insanların İslam'dan başka hayat tarzı bulunmamalıdır. İnsanlığa doğru yol göstermek için gönderilmiş peygamberler de her zaman İslami hayat tarzını tebliğde bulunmuşlardı; onlar müslim, onlara inananlar da müslüman olmuşlardı. Kim peygamberlerin getirdiği ilahi emre, buyuruklara inanır ve onlara uyarsa o, müslüman sayılacaktır. Tüm · peygamberlerimiz · insanlara bu hakikatı ulaştırmışlardır. Bu, onların yüce Allah tarafından belirtilmiş kutsal görevidir. Nizami Geneevi'nin eserlerinde yer . ayırdığı İslami değerlerden bi,ri de "rahmet evi" kavramıdır. Şair adi geçen kavramı yorumlarken onu İslam Peygamberinin misyonu ile alakalandırmıştır. Şaire göre rahmet yüce Allahın bir ninieti olup O'nun adaletinin, merhametinin, insan sevgisinin ve şefkatınin göstericisidir. İslam Peygamberi Hz. Muhammed'in görevi de yüce Allah'in ölçülerine uygun bir "Rahmet Evi" yapmaktan ibarettir. Nizami'nin sunumunda bu evin, dÜnyanın ve toplumun hukuki sistemi mevcuttur. Bu sisteme göre rahmet evinde yaşayanlar hukuki bakımdan eşittirler, bu evde oturanlar hür yaşama hakkına sahiptirler, bu evin sakinlerinin bağımsız yaşamak, sevmek, çalışmak, konuşmak, evlenmek, evlat yetiştirmek, eğitim görmek, ilim öğrenmek gibi hakları vardır. Nizami "rahmet evi"ni sağlıklı bir dünya gibi sunar. Herkesin barış içinde biJiunduğu bu kutsal mekanın adı "rahmet evi"dir, vatandaşı mümindir, yöneticilik prensipleri merhamet ve adalete dayanır. Nizami'nin görüşünce Hz.Muhammed'in (s.a.s) tüm insanlığa gönderilmesinin bir hikriıeti de Efendimiz'in ömrünü tüm· insanlığa feda etmek, adamak için seçilmiş olmasında yatar. Çünkü Peygamberimizin yaptığı rahmet evi bireysel daire değil, tüm insanların, tüm yaratılmışların yaşadığı iman mekanı ve ebedi saadet yurdudur. 

Anahtar Kelimeler: