Özet:

İletişim teknolojileri; dini yayma, daha fazla kişiyle buluşturma, dinî bilgilere, kaynaklara erişim ve dinî kimliği yansıtma gibi motivasyonlarla bir araya geldiğinde dindarlık ile iletişim teknolojileri arasında etkileşimlerin doğması kaçınılmazdır. Buna bağlı olarak dindarlığı tanımlarken özellikle son dönemlerde iletişim disiplininin kavramlarına yönelim bulunduğunu söylemek mümkündür: ‘Medya dindarlığı’, ‘prime-time dindarlığı’; ‘sanal dindarlık’, ‘sosyal medya dindarlığı’, ‘sanal cemaat dindarlığı’, ‘selfie-dindarlığı’, ‘tekno-dindarlık’, ‘dijitalleşen dindarlık’, ‘dijital dindarlık’, ‘kes-yapıştır dindarlığı’, ‘çevrim içi dindarlık’ bunlar arasında değerlendirilebilir. Bu kavramlar dindarlığın iletişim teknolojilerine bağlı olarak şekillendiği, dönüştüğü iması içermekte ve bir tipoloji oluşturmaktan ziyade dijitalleşme sürecinin günümüzdeki yansımalarını dindarlık bağlamında ele almaktadır. Dijitalleşmenin başladığı süreç, dünyanın postmodernizmle açıklandığı döneme denk gelmekte, iletişim araçlarının postmodern dünyadaki etkinliğine odaklanan yaklaşımlar bulunmaktadır. Bu bakımdan dijitalleşme, postmodernizm ve dindarlık arasındaki ilişki, bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada Weber’in “ideal tipler” yöntemi kullanılacaktır. Bu yöntemle dijitalleşme, postmodernizm ve dindarlık arasındaki ilişki, literatürde yer alan muhtelif kaynaklardan yararlanılarak ‘hibrit dindarlık’ kavramıyla açıklanacaktır. Hibrit dindarlık, dijital mecralara uyumlu bir dindarlık formu olarak tanımlanacaktır.

Anahtar Kelimeler: