XIII. ve XIV. asırda Anadolu’da gelişen Türk din ve tasavvuf edebiyatının öncü şairlerinden olan Âşık Paşa’nın (d. 670/1272) Kırşehir’de, 730/1329-30’da kaleme aldığı Garîb-nâme adlı 10.613 beyitlik hacimli mesnevisi devrin inanışlarının, inancının, ilminin ve müellifinin hayat tecrübesinin kayda değer bir edebî mahsulüdür. 10 Bâb ve 10 Bâb içinde de 10’ar Destân halinde tertip edilen Garîb-nâme, müellifin kâinata hikmet nazarıyla bakmasına bağlı olarak sayılara yüklenen anlamlar ve bu anlamlarla ile ilgili kabuller bakımından da dikkate değerdir. Türk kültür ve yazınında gizemli ve/veya aşikâr manaları bulunan “1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 40, 70, 72, 100, 1000” sayıları, Garîbnâme’de, inanç ve inanış referanslarıyla belirli bir tertip ve terkip çerçevesinde derin ve etraflı bir biçimde işlenmiştir. Bu çalışmada sayıların Türk inanışlarındaki kullanımlarından yola çıkarak mezkûr eserde motif/formel/sembol olarak kullanılan sayılar incelenmiş, sayılara atfedilen inanışların ve hikmet arayışlarının klasik Türk edebiyatı metinlerinde nasıl yer bulduğu Garîb-nâme örneği üzerinden ortaya konulmuştur.
The XIII. and XIV. As a result of the development of the Turkish religion and tasavvuf literature in the century in Anatolia, Aşık Pasha (d. 670/1272) in Kırşehir, in 730/1329-30, the 10.613 beitlik volume mesnevisi named Garîb-nâme is a remarkable literary consumption of the life experience of the religion, beliefs, knowledge and intellectuals. In the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th and the 10th. The numbers "1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 40, 70, 72, 100, 1000", which have mysterious and/or obvious meanings in Turkish culture and literature, are found in Garîbname. It has been processed in a deep and comprehensive way within the framework of a certain order and composition with references to belief. In this study; Based on the use of numbers in Turkish beliefs, the numbers used as motifs/formals/symbols in the aforementioned work were examined, and how the beliefs attributed to numbers and the search for wisdom found their place in classical Turkish literature texts was revealed through the example of Garib-nâme.
Alan : Filoloji
Dergi Türü : Ulusal
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|