Özet:

              Günümüz sanatında mekânsal odaklı üretim pratikleri birçok sanatçının etkin şekilde kullandığı bir alandır. Sanatçıların mekâna özgü üretimleri, imgenin temsili nesneler ve algının bütüncül bağlamı ile şekillenmiştir. Mekânın mimari yapısı, kimlik, bellek, imge, görme, işitme, dokunma ve koku mekân algımızın bütüncül bağlamını oluşturan fiziksel ve duyumsal bileşenlerdir. Mekân algımızı güçlendiren duyusal deneyimler ortam odaklı sanatın temsil mekanları ile birlikte duyularımızı harekete geçirme yetisine sahiptir denilebilir. Böylece mekânın bütün bileşenleri ile algılanması kalıcı bir belleğin oluşmasına işaret eder.             Tarihsel referansları ile araştırmaya konu olan ortam odaklılık, mekân konusunda devrimsel bir düşünceye sahip olan Henri Lefebvre’nin kavramları üzerine inşa edilmiştir. Galeri ve müzelerden bağımsız, kamusal alanlarda sanatın yeniden inşası, hayatı ve sanatı yakınlaştırması Lefebvre’nin üzerinde sıklıkla durduğu bir konudur. Gündelik yaşam pratiklerimizin sosyal ve yaşamsal bütün unsurları toplumsal yaşama dahil olan mekanlarda geçer. Bu mekanlarda gerçekleşen, duyumsanabilen, ortam odaklı sanat üretimleri sanatçı- seyirci yakınlaşmasını sağlar. Bu araştırmanın amacı mekâna özgü tasarlanan, duyusal deneyime ilişkin pratiklerin günümüz sanatında kurduğu bağlamı sanatçıların üretimleri ile ele almaktır. Belirtilen çerçevede ele alınan bu araştırma, Lefebvre’nin mekânın üretiminde kuramsallaştırdığı toplumsal mekânlar ile ilişkilendirilerek açıklanmıştır. Ayrıca kamusal verilerin mekâna taşındığı ve kamusal alanların sanatın temsil mekanlarına dönüştüğü çalışmalar incelenmiştir. Araştırma kapsamında literatür taraması yapılmış olup, kitaplar, internet kaynakları ve makalelerden yararlanılmıştır.

Anahtar Kelimeler: