Özet:

Bu çalışmada, Türkiye’de; tarımsal amaçlı kooperatiflerin hukuki statüsü ve vergiler karşısındaki durumu araştırılmıştır. Ayrıca, çalışmada diğer bazı ülkelerdeki kooperatifçilik uygulamaları da incelenmiştir. Çalışmada, konu ile ilgili çeşitli yayınlardan ve bu konudaki mevzuatlardan yararlanılmıştır. Kooperatifler özellikle sosyal amaçlı kurulan ve desteklenmesi gereken ortaklıklardır. Bu çerçevede kooperatifleri diğer ortaklıklardan ayıran avantajları, çeşitli vergilerden muaf tutulmalarıdır. Bu muafiyetlere rağmen, kooperatifleri en çok zorlayan verginin Kurumlar Vergisi olduğu söylenebilir. Kooperatiflerin vergilerden kaynaklanan sorunlarının yanı sıra; mevzuat, finansman, eğitim, üst örgütlenme ve denetim faaliyetlerine ilişkin sorunları söz konusudur. Türkiye’de kooperatiflerin kuruluş ve faaliyetlerini düzenleyen üç ayrı kanun ve bu kanunları yürüten iki farklı bakanlık bulunmaktadır. Aynı kitlelere hizmet veren kooperatifler arasında farklılık oluşturması ve farklı kooperatif tiplerini öngörmesinden dolayı, bu durum bazen karışıklığa yol açmakta ve kooperatiflerin bütünleşmesini de önlemektedir. Bu açıdan, üreticilerin örgütlenmelerinde temel yapı sayılabilecek olan kooperatiflerin güçlendirilmesi için Kooperatifler Kanunu’nun tekrar ele alınarak, bütün kooperatiflerin faaliyetlerinin tek bir kanunla yürütülmesi gerekli görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: