Citation Number
5
Views
165
Downloands
15
Mitlerde genellikle çeşitli tabiat unsurlarına atfedilen bazı değerler ve özellikler mevcuttur. Doğaya ait bu unsurlar insanlar tarafından kutsal addedilmiştir. Özellikle evrenin yaratılışında su, ateş, toprak gibi ağaç da hayatın merkezinde var olan bir unsurdur. Ağaç ile ilgili sembolik anlamlar da ilkel toplumlardan günümüz toplumlarına kadar dil ve kültürde varlığını sürdürmektedir. Öncelikle insanların ağaçları neden sembol olarak kullandığı yaşamsal bağlamda değerlendirilmelidir. Mitlerde ağacın rolü ya da ağaca verilen sembolik anlamların çeşitliliğinin nedenini fizikî yapılarında aramak gerekir. Özellikle boyut bakımından büyük ve uzun olmaları insanların hayal gücünü canlı bir şekilde etkilemiştir. İnsan ve hayvan gibi canlı oluşları ya da dağ, taş gibi hareketsiz görünmelerine rağmen değişip sallanabilme özellikleri bakımından farklı olan ağaç, pek çok özellik bakımından insan hayatı için elzem bir unsur hâline gelmiştir. Ağaçlar insanlar tarafından yiyecek, yakıt, barınak, giysi, herhangi bir alet yapımı için önemli kaynaktır ve yakılarak ya da kesilerek çok sayıda nesneye dönüşebilir. Tüm bu kullanımla birlikte elbette insanlar için korunma ve saklanma yeri de sağlamıştır. Çalışmada bir doğa unsuru olarak ağacın Türk ve İskandinav mitolojisindeki önemi ve sembol olarak kullanılmasının kökeni karşılaştırmalı olarak irdelenmiş, geçmişten günümüze ağaçla ilgili inanış ve uygulamalardan örnekler sunulmuştur. Dünyadaki tüm yaşamın bütünü olan dünya/hayat ağacı Türk ve İskandinav mitlerinde evrenin merkez ekseni olarak algılanmış ve günümüze birer kültürel birikim olarak miras kalmıştır. Kültürel birikimler en temelde insanların ilksel hallerinden itibaren yani kültürlerin başlangıç noktası olan mitlerden başlamıştır. Mitler, ulusların kültür hazinelerinin temelidir. Her mit bir yaratılışın öyküsüdür. Farklı ulusların mitlerini bir bütün olarak ele almak ve kültürlerin bu yolla etkileşimlerini değerlendirmek ortak bir kültür hazinesi oluşturmaya olanak tanır. Mitoloji, bir millete ait mitlerin tümünü içine alır ve onları bir düzen içinde, kendine özgü ve sistemli bir biçimde inceler. Mitolojiyi karşılaştırmalı olarak ele almak, uygarlık tarihine farklı bir bakış açısı kazandırabileceği gibi inançların kökenini irdeleme ve bu sayede farklı renklerin, zenginliklerin ve derinliklerin şifresini çözebilme olanağı sağlar. Karşılaştırmalı mitoloji, mitleri evrensel boyuta taşır, farklı mitleri karşılaştırılarak inceleyip çözümler ve mitlerdeki ortak noktaları keşfetmeyi amaçlar. Bu çalışmada karşılaştırmalı mitoloji ışığında ağacın sembol olarak kolektif bilinçaltında ne anlama geldiği irdelenmiştir. İki mitik sistem içinde ağacın kutsallığı ve önemi, bu kutsallıkta rol oynayan etmenlerin ortak yönleri saptanmıştır. Bu ortak yönler yaratılış, doğurganlık ve berekettir. Ağacın sembolik kullanımında tanrısallıktan sosyal yaşama ve gökten yere dikey yapılı ikilikler göze çarpmaktadır. Dikey yapı da diriliğin ve canlılığın göstergesidir. Böylece ağaç sembolü özelinde hayat/dünya ağacı, mitik dönemden günümüze önemini korumakta ve günlük hayatta, edebiyat ve sanatın pek çok dalında kullanılmaya devam etmektedir.
In myths there are some values and characteristics often attributed to various natural elements. These elements of nature are added to holy by humans. Especially in the creation of the universe, the tree, such as water, fire, soil, is also an element that exists in the center of life. The symbolic meanings of the tree continue to exist in language and culture from primitive communities to contemporary communities. First of all, it should be assessed in the living context why people use trees as symbols. In the myths, the role of the tree or the cause of the variety of symbolic meanings given to the tree should be searched in its physical structures. Especially in terms of size and length, they have lively influenced the imagination of people. The tree, which is different in terms of its variable and vibration characteristics, despite its living forms such as humans and animals, or despite its appearance as mountains, stones, has become an element of human life in many aspects. Trees are an important source of food, fuel, shelter, clothes, any tools made by humans and can be converted into a large number of objects by burning or cutting. With all this use, of course, it has provided a place of protection and storage for people. The study compared the importance and origin of the use of the tree as a natural element in the Turkish and Scandinavian mythology and presented examples of beliefs and practices regarding the tree from the past to the present. The world/life tree, which is the whole of life in the world, was perceived as the center axis of the universe in the Turkish and Scandinavian myths and has remained in heritage to the present day as a cultural accumulation. Cultural accumulations began mostly from the primary states of people, the myths that were the starting point of cultures. The myths are the foundation of the cultural treasures of nations. Every myth is a story of a creation. Treating the myths of different nations as a whole and evaluating the interactions of cultures in this way enables the creation of a common cultural treasure. The mythology encompasses all the myths of a nation and examines them in a order, in a unique and systematic manner. Comparing the mythology gives the opportunity to identify the origins of beliefs, as it can give a different perspective on the history of civilization, and thus to resolve the code of different colors, wealth and depths. Comparative mythology carries myths to universal dimensions, aims to study by comparing different myths and discover the common points in solutions and myths. In this study, in the light of comparative mythology, the tree is a symbol in the collective subconscious. In the two mythical systems, the holiness and importance of the tree has been determined by the common aspects of the factors that play a role in this holiness. These common aspects are creation, fertility and prosperity. In the symbolic use of the tree, the divinity to social life and the vertically built twins from heaven to earth are treated. The vertical structure is also an indicator of resurrection and vitality. Thus, in the symbol of the tree, the life/world tree preserves its importance from the mythical period to the present day and continues to be used in many fields of everyday life, literature and art.
Field : Filoloji
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley
