Tefsir’e dair birikim Kur’ân’ın bütününü ihtiva edebileceği gibi yer yer küçük hacimli çalışmalardan da oluşabilmektedir. Bu tür küçük hacimli çalışmalardan biri, içinde tefsire dair bölümleri barındıran eserlerdir. İşte biz bu makalede Osmanlı kuruluş dönemi âlimlerinden biri olan Mehmet Şah Fenârî’ye ait Enmûẕecu’l-‘ulûm adlı eserin tefsir bölümünü inceleyeceğiz. Ancak tefsir bölümüne giriş yapmadan önce müellif hakkında kısa bilgi vereceğiz. Devamında Enmûẕecu’l-‘ulûm adlı eserin genel tanıtımını yapacağız. Tefsir bölümünü ise eserde de sunulduğu üzere iki kısımda ele alacağız. İlk kısımda İnsanın halifeliğine dair Allah’ın meleklerle konuşmasının aktarıldığı Bakara suresi 2/30. âyetinin tefsirini inceleyeceğiz. Âyetin parçalara ayrılarak klasik tarzda tefsirinin yapıldığı bu kısımda özellikle insanın halifeliği noktasında meleklerin gözden kaçırdıkları aklî/nutkî kuvvete işaret edilecektir. İkinci kısımda ise imanın artmayıp eksilmeyeceğini düşünen Hanefî söylemin, Kur’ân’da zikredilen âyetlerle nasıl uyumlu olacağı mesele edinilecektir. Buna göre Bakara 2/260. âyette Hz. İbrahim’in, ölüleri nasıl dirilttiğini kendisine göstermesini istemesi üzerine Allah Teâlâ “inanmadın mı?” şeklinde cevap vermektedir. Hz. İbrahim ise “kalbinin mutmain olmasını” gerekçe olarak göstermektedir. Makalenin sonunda tefsir kısmı içerik ve metod açısından değerlendirilecektir. Ayrıca ek olarak Enmûẕecu’l-‘ulûm’un tefsir bölümü mevcut altı nüsha ışığında tahkik edilecektir. Makalede amacımız müellifin yaşadığı dönemde tefsire dair bir konu ve meselenin nasıl ele alındığını gün yüzüne çıkarmaktır. Ayrıca günümüzdeki benzer sorunlara cevap için bir alt yapı oluşturmaktır.
In this article, we will examine the part of tafsir in Anmūdhaj al-‘ulūm by Mehmed Shah al-Fanari who was a scholar of the formation period of the Ottoman State. Before that, we will give some information about the author, and a general description of Anmūdhaj al-‘ulūm. Then we will study the part of tafsir in two sections as presented in the book. In the first place, we will have a look at the interpretations of the verses from the beginning to the verse of al-Baqara 2/30 in which God’s speech to angels about the caliphate of human takes place. In this part in which the verses were interpreted in classical way by dividing into different parts, we will point out the intellectual/nutqi power of human that is the missing point of angels. In the second part we will discuss how the Hanafite opinion that the faith nor increases neither decreases could be suitable with Qur’anic verses. At the end of the article we will evaluate the tafsir part in content and methodology. Also, we will edit the part of tafsir of Anmūdhaj al-‘ulūm based on six manuscripts as appendix
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
