Abstract:

Amaç: Bir Türk toplumunda maksiller anterior dişlerin cinsiyet ve lokalizasyon değişkenlerine göre CIE L* a* b* renk uzayında analizini gerçekleştirmek. Materyal-metod: Bu çalışma sağlıklı üst santral, lateral ve kanin dişleri bulunan 18-22 yaş arası toplam 434 gönüllü diş hekimliği öğrencisi üzerinde yürütüldü. Ölçümler bir dental spektrofotometre (VITA Easyshade V, VITA Zahnfabrik, Almanya) cihazı ile doğal dişlerin labial orta üçte bir merkezlerinden arka arkaya üçer kez yapıldı ve ortalama CIE L*a*b* değerleri kaydedildi. Gruplar arası karşılaştırmada renk farklılıklarının tespiti için ∆E = [(∆L*)² + (∆a*)² + (∆b*)²]½  formülü kullanıldı. Veriler, cinsiyet ve sağ-sol lokalizasyon değişkenlerine göre sınıflandı. Verilerin normal dağılıma uygunluğu Kolmogorow Smirnow testi ile gerçekleştirildi. Normal dağılım göstermeyen verilerin analizi için Mann Whitney U, Kruskal Wallis ve Wilcoxon testleri uygulandı ve normal dağılıma uymayan veriler medyan (min-maks) şeklinde gösterildi. İstatiksel analiz için IBM SPSS V23 (IBM, New York, USA) programı kullanıldı (p<0,05).  Bulgular: Cinsiyet değişkenine göre L* a* b* değerleri incelendiğinde, L* değerlerinin tüm dişler için kadınlarda daha yüksek olduğu (kanin p=0,03 / lateral p<0,001 / santral p<0,001), a* değerinin tüm diş gruplarında erkekler lehine (kanin p=0,001 / lateral p<0,001 / santral p<0,001), ve b* değerinin de tüm diş gruplarında erkekler lehine daha yüksek olduğu (kanin p=0,001 / lateral p<0,001 / santral p<0,001) gözlenmiştir. Cinsiyet değişkenine göre dişler arasındaki ΔE değerleri incelendiğinde ise kanin dişler arasında anlamlı fark bulunurken (p=0,008), lateral ve santral dişler arasında anlamlı fark gözlenmemiştir (sırası ile p=0,105, p=0,129). Sağ-sol lokalizasyon değişkeni esas alındığında ise katılımcıların sol anterior dişlerine ilişkin L* (Sağ L*: 79,7 / Sol L*: 80,2 p<0,001) ve a* değerlerinin (Right a*: -0,1 / Left a*: -0,2 p=0,020) istatistiksel olarak daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Sağ-sol lokalizasyon değişkenine göre ΔE değerleri (ΔE kanin: 2,67 / ΔE lateral: 2,94 / ΔE santral: 2,14) incelendiğinde ise tüm kanin, lateral ve santral diş renkleri arasındaki farkın anlamlı olduğu gözlenmiştir (p<0,001).       Sonuç: Genç bir Türk toplumunda maksiller anterior bölge dişleri üzerinde CIE L*a*b* renk uzayı sistemine göre yapılan değerlendirme, cinsiyet ve sağ-sol lokalizasyon değişkenlerinin doğal diş renk değerlerini etkilediğini göstermiştir.

Keywords: