Abstract:

Geçmişten günümüze insanlık ciddi değişimler yaşamış olsa da tarım hala birey ve toplumların yaşamlarını sürdürebilmesi için önemli bir role sahiptir. Bu yüzden tüm ülkeler farklı düzeylerde tarıma bağımlıdır. Tarımsal üretimin milli gelire katkıda bulunmasının yanı sıra tarım sektörünün yaratmış olduğu istihdam da ekonomiye katkı sunmaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülkeler tarım sektörünün gelişmesi için ciddi destekler sağlamaktadır. Bu doğrultuda gelişmekte olan ülkeler sınıfında bulunan BRICS-T(Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika-Türkiye) ülkelerinde tarımsal destekler ve tarımsal üretim arasındaki nedensellik ilişkisi incelenmiştir. Analiz için 2000-2016 dönemini kapsayan yıllık veriler kullanılmıştır. Tarımsal destek ve tarımsal üretim verileri OECD veri bankasından elde edilmiştir. Çalışmada Konya (2006) panel nedensellik testi kullanılmıştır. Konya (2006) testi, Zellner (1962) tarafından ortaya konulan SUR denklem tahmin yöntemini kullanır. Yatay kesit bağımlılığı bulunan heterojen paneller için geliştirilmiş olan bu test, kritik değerlerini bootstrap yöntemini kullanarak elde eder. Testin önemli bir diğer özelliği, birim kök ve eşbütünleşme gibi ön testleri gerektirmemesidir. Çalışmanın sonucuna göre; Türkiye ve Çin’de tarımsal destekler ve tarımsal üretim arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunurken Brezilya ve Rusya’da tarımsal desteklerden tarımsal üretime doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Güney Afrika için tarımsal üretimden tarımsal desteklere doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunurken Hindistan için herhangi bir nedensellik ilişkisi bulunmamıştır.

Keywords: