Özet:

Bu çalışma Selçuklu Türklerinin hangi tarihi ve coğrafi şartlarda İran, Suriye, Türkiye, Ermenistan, Azerbaycan, Filistin topraklarında bir devlet kurduğunu, ne tür sosyo-politik zorluklarla karşılaştıklarını ve bu zorlukları Tarihimizde ilk kez “eğitimi bir devlet işi haline getirerek” çözmeye çalıştıklarının anlatmak için yapılmıştır. Selçuklular Allah (cc)’ın rızasını kazanmaya yönelik bir felsefe ile bu felsefenin tahakkukuna dönük bir eğitim politikası izlemişlerdir. Bu süreçte en tipik tedbirleri öncelikle 12 kültür merkezinde kurdukları medreselerdir. Bu medreselerde 4 tane mezhebe mensup aydınlar yetişecek, bu aydınlar hem itikadi kirliliği temizleyecek, hem Selçuklu devletinin ihtiyaç duyduğu idari personeli yetiştirecek hem de özellikle farsın Selçuklu Devleti aleyhine çıkardığı fitneyi önleyerek devletin sosyal ve kültürel temellerini sağlamlaştıracaktır. Böylece Selçuklu o topraklarda tutunmayı sürdürecektir. Selçuklu Medreseleri Selçukluların devlet felsefelerinin gerçekleşmesine hizmet eden politik kuruluşlardır. Hocası, öğrencisi fars, öğretim dili Arapça, finansmanı devletten olup, yönetimi vakıflarca yürütülen bu kurumların banisi Türkler, anavatanı İrandır. Medreseler Selçuklu Türk Medeniyetine özgü kurumlardır. Selçuklu Medreseleri eğitimin bir devlet işi olmaya başlayışına ve okulların politik amaçlar doğrultusunda kurulmasına ve faaliyet göstermesine ilişki dünya eğitim tarihinin ilk örnekleridir.

Anahtar Kelimeler: