Görüntüleme
5.066
İndirme
90
Sesli Dinleme
10
Yunus Emre, XIII. yüzyılın savaşlarla geçen atmosferinde geniş kitlelere umut aşılayan sanatsal üretimleri ile çağdaşı mutasavvıf şairlerin aksine lirizmini, yabancı unsurlardan uzak, Türk dilinin ve kültürün en saf hali ile kurar. Kadim Türk bilgeliğini sufiyane bakış açısıyla birleştirmesi, daha yaşadığı dönemde takipçileri ve taklitçileri olmasını, dahası şöhretinin günümüzde yereli aşarak evrensel bir boy uta ulaşmasını sağlar. Yunus Emre, çağları aşan sanatı ve üslubu ile Türk kültürünün ve yazınının zamansız şahsiyetlerinden biri hâline gelir. Sanatını evreni, insanı, varoluşu ve var edeni idrak etmek üzerine ören Yunus, bu girift kavramların öncesinde kişinin kendi benliğinin farkına varması gerekliliğini kavrar. Eserleri irdelendiğinde Yunus’un bu bakış açısıyla birincil olarak kendine odaklandığı ve kendilik bilinci geliştirdiği görülür. İçine yönelen Yunus, “ete-kemiğe bürünmüş” görünen/bilinen varlığı dışında başka bir varlığı daha olduğunu keşfeder. Modern psikanaliz çalışmalarında bu keşif, “öteki ben” (alter ego), “ikili yansıtma” (double projection) ve “eş benlik” (double) olarak adlandırılır. İlkel toplulukların ruh, gölge ve aynaya yansıyan görüntüye yükledikleri anlam, bireyin fizik varlığı dışında açıklama ihtiyacı duyduğu ontik bir alanın varlığına işaret eder. Genel olarak “eş benlik” adı altında tanımlanabilecek olan bu kavrayış, modern psikanaliz çalışmalarında kişinin fizik varlığının dışında keşfettiği iç benliğini işaret eder. Eserlerini asırlar önce meydana getiren Yunus Emre’nin de sıklıkla bu fenomene atıflar yaptığı düşünülür. İnsanın kaotik yapısını anlamaya önce kendini tanımakla başlayan Yunus, içindeki öteki benlere yönelir. Yunus Emre’nin insanı merkeze aldığı ancak başka insanlardan bahsetmek yerine kendisini eleştirdiği, kendisine öğütler verdiği, kendi aczinin farkında olduğu görülür. Bu felsefesini “bir ben vardır bende benden içeri” deyişi ile özetleyen Yunus, insanın yeryüzünde Tanrı’nın bir parçası olarak var olduğunu ifade eder. Asırlar sonra bilimsel literatüre kazandırılan “eş benlik” kavramı, Yunus’un XIII. yüzyılda insanın kendilik algısına dair geliştirdiği felsefede açıkça gözlemlenir. Bu çalışmada, Yunus Emre’nin yaşamına ve eserlerine yansıyan temalardan birisi olarak “eş benlik” tespit edilmiş; menkıbevi anlatımlar ve manzumlar irdelenerek konu, “Tanrı zatında eş benlik” ve “kritik eden eş benlik” biçiminde iki alt başlıkta değerlendirilmiştir. Eş benlik perspektifinden Yunus Emre’yi okumak, onu güncel literatür ile ifade etmek anlamını taşır ve insanın kendilik algısına dair geliştirdiği felsefeyi açımlayarak onu anlamaya yaklaştırır. Böylelikle Yunus’un sanatının ve dehasının zamansızlığı vurgulanabilir ve Yunus’un sesinin modern zamana aktarılarak güncellenmesine katkı sağlanabilir.
Orthodoxy of XIII. In the atmosphere of the century passed by wars, with its artistic productions that wiped hopes to the widespread masses, the contemporary mutasavvıf, unlike the poets, establishes the lyrism, away from foreign elements, with the most pure state of Turkish language and culture. The combination of ancient Turkish wisdom with a Sufyan perspective makes it possible to have followers and imitators in the period in which he has lived, and moreover, his reputation is now locally overcome and reaches a universal size. Yunus Emre becomes one of the untemporary personalities of his art and style and Turkish culture and literature. Yunus, who puts his art on the consciousness of the universe, man, existence and the existence, understands the necessity that the person realizes his own self before these concepts. When the works are overlooked, it appears that Yunus focuses primarily on himself and develops self-consciousness in this perspective. Inwarding, Yunus discovers that there is another existence, except his apparent/known existence, “wrapped in the edge.” In modern psychoanalysis studies, this discovery is called "the other ego" (alter ego), "double projection" (double projection) and "double self". The meaning that the primitive communities load on the image that reflects the soul, shadow and mirror indicates the existence of an ontic space in which the individual needs except for the physical existence to be explained. This concept, which can generally be defined under the name of "marriage self", indicates the inner self that a person discovers outside the physical existence in modern psychoanalysis studies. It is often believed that Yunus Emre, who created his works centuries earlier, referred to this phenomenon. Before understanding the chaotic structure of man, Yunus begins to recognize himself, he turns to the other self within him. It appears that Yunus Emre takes the man to the center but instead of talking about others he criticizes himself, gives him advice, he is aware of his own acts. Younus, who summarizes this philosophy with the saying, “A I am and I am from me,” explains that man exists on earth as a part of God. The concept of "marriage self", which was awarded to scientific literature centuries later, is the concept of Yunus XIII. It is clearly observed in the philosophy that man developed about self-perception in the century. In this study, "marriage self" was identified as one of the topics reflected in the life and works of Yunus Emre; the subject was evaluated in two subtitles in the form of "marriage self in the body of God" and "critical marriage self" by reflecting the narratives and manuscripts. Reading Yunus Emre from the perspective of the spouse self means expressing it with current literature and makes it more likely to be understood by opening up the philosophy that man develops about the perception of self. Thus, the timelessness of Yunus’ art and deception can be emphasized and it can be contributed to the updating of the voice of Yunus by transmitting to modern times.
Abstract
Alan : Güzel Sanatlar; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
