ASOS INDEKS
Görüntüleme
7
İndirme
2
Bu çalışmada Osmanlı toplumunda yaygın olan kitaplar hakkındaki literatür, kaynakları bakımından değerlendirilmekte ve bu kitapların okunduğu mekanlar üzerinde durulmaktadır. Literatüre baktığımızda halk arasında çok popüler olduğu ya da okunduğu iddia edilen birtakım kitap listeleri karşımıza çıkmaktadır. Bu listelerde yer alan kitapları terekelerde yer alan kitap kayıtlarıyla karşılaştırdığımızda bir kitap için Osmanlı imparatorluğunun tüm dönemlerinde yaygın olduğunu öne sürmenin çok da sağlıklı olmadığı ve aslında dönemsel olarak değişkenlik gösterdiği görülmektedir. Halkın okuduğu, halk arasında yaygın olan kitaplar kavramının çok net bir çerçevesinin çizilemeyeceği, genellikle bu yanılgının 19. ve 20. yüzyıldaki basılı kültürün etkisiyle oluştuğu anlaşılmaktadır. Mesela Muhammediye gibi yüzyıllar boyunca Osmanlı toplumu için muteber kitap statüsünde olan bazı kitaplar için bir noktaya kadar doğru olsa da bunun dışındaki eserlerin birçoğunun sanıldığı kadar her bölgede yaygın ve çok okunan kitaplar olmadığı ya da popülaritesinin bazı dönemler attığını bazı dönemler azaldığını söyleyebiliriz. Mesela Fuzuli'nin Hadikatü’s-süeda gibi bugün çok az bilinen fakat tereke ve literatüre yansımış çalışmalarda belli kesimlerde daha çok yaygınlaştığı görülen eseri örneğinde olduğu gibi bölgesel ve dönemsel farklılıkların da kitap okuma kültüründe oldukça etkili olduğu görülmektedir. Yine literatürdeki çeşitli çalışmalar üzerinden okuma mekanlarının bir değerlendirmesi yapılmıştır. Bu mekanlar, Osmanlıda okuma geleneği ve kültürünü devam ettiren fiziksel alanları temsil etmesi bakımından önemlidir. Mesela okuma notları üzerinde yapılan çalışmalar bizlere tahminlerimizin çok ötesinde birçok farklı mekânda farklı türde kitapların okunduğunu ve bunların da aslında farklı muhitlerden çok sayıda insana ulaştığını göstermektedir.
In this study, the literature regarding the prevalent books in Ottoman society is evaluated in terms of their sources, and emphasis is placed on the locations where these books were read. When we look at the literature, we come across certain book lists that are claimed to be very popular or widely read among the people. However, comparing these lists with the book records found in inventories (terekeler), it becomes evident that it is not very accurate to claim that a particular book was widely prevalent throughout all periods of the Ottoman Empire. In fact, the popularity of these books varied according to different periods. The concept of books that were read by the people or widely popular among them cannot be clearly defined, and it is generally understood that this misconception arose with the influence of printed culture in the 19th and 20th centuries. For instance, although it may be partly true for some books that held a reputable status in Ottoman society for centuries, such as the Muhammediye, it can be said that many other works were not as widely read or popular in every region as assumed, and their popularity fluctuated in different periods. For example, Fuzuli's work "Hadikatü’s-süeda," which is now little-known but has been found to be more widespread in certain segments of society based on inventories and literature, exemplifies the regional and temporal variations that significantly influenced the culture of reading books. Similarly, an evaluation of reading spaces has been made through various studies in the literature. These spaces represent the physical areas that continued the tradition and culture of reading in the Ottoman Empire. For instance, studies on reading notes reveal that books of different genres were read in numerous diverse spaces, reaching many individuals from various social circles, which goes beyond our expectations.
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
