Özet:

Dünya havacılık sektöründe, kilometre başına düşen yolcu gelirinin % 58’ini, toplam gelirin ise %62’sini Star Alliance, SkyTeam ve Oneworld olmak üzere üç ana havayolu ittifakı paylaşmaktadır. Türkiye’de hava ulaştırma sektöründeki şirketlerden Türk Hava Yolları, bu ittifaklardan Star Alliance üyesi olarak faaliyet gösterirken; ikincibüyük havayolu şirketi olan Pegasus Havayolları herhangi bir ittifaka üye değildir. Bunun yanı sıra Dünya’da henüz herhangi bir ittifaka girmemiş büyük havayolu şirketleri olmakla beraber bu ittifaklara girmiş ancak bir süre sonra bu ittifaklardan ayrılmış birçok havayolu şirketi de bulunmaktadır. Bu çalışma, pazarda büyümenin bir seçeneği olarak havayolu ittifaklarının oluşturduğu fırsat ve faydaların neler olduğunu, bununla birlikte oluşturacağı tehdit ve risklerin neler olabileceğini ortaya koymak; küreselleşmenin ve pazarlama stratejilerinin ışığında, böyle bir ittifaka girme konusunda değerlendirme yapmak isteyen havayolu şirketlerine bir perspektif sunulması amacıyla hazırlanmıştır. Yapılan çalışma ampirik yöntemlerden içerik analizi kullanılarak gerçekleştirilmiş olup, çalışmada geçmişten günümüze ittifak yapıları, gelişme seyirleri, havayolu şirketlerinin ittifak tecrübeleri, ittifak performansları, vaka analizleri, inceleme raporları, havayolu ittifak biçimleri ve dereceleri, bu kapsamda literatürde yapılan araştırmalar incelenmiş ve nihayetinde havayolu şirketlerinin yapacakları ittifaklara yönelik bir “Swot” analizi yapılmıştır. Çalışma sonucunda, ittifakların pazarda büyümenin önemli bir alternatifi olduğu görülmüş olmakla birlikte, getirdiği ya da getirebileceği birçok olumsuz etkilerin de bulunduğu, bu ittifaklar nedeniyle zarar gören birçok havayolu şirketinin olduğu da tesbit edilmiştir. Bu nedenle havayolu şirketleri açısından işbirliğinden ne elde edilmek istenildiğinin net bir şekilde belirlenmesi, bu amaçlar doğrultusunda sistemin performansının sistematik bir şekilde takibi ve kontrol edilmesinin gerekliliği, elde edilen bilgiler doğrultusunda mali durumun gözden geçirilerek mevcut işbirliğinin devam ettirilmesinin uygun olacağı görüşü ortaya çıkmıştır

Anahtar Kelimeler: