Özet:

Bu çalışma, ineklerde östrüs siklusu süresince serum progesteron (P4), kalsiyum (Ca), çinko (Zn), bakır (Cu), magnezyum (Mg) ve potasyum (K) düzeyleri ile bu parametreler arasında bir ilişkinin olup olmadığını ortaya koymak amacıyla yapıldı. Çalışma 1996 yılı Ocak-Şubat ve Temmuz-Ağustos ayları arasında, 6 düve, 8 inek olmak üzere toplam 14 hayvanda yapıldı. Hayvanların östrüsleri Prostaglandin F-2 alfa ile senkronize edildi. Östrüs gösteren tüm hayvanlardan bir siklus süresince (20-24 gün) gün aşırı olarak kan örnekleri alındı. Serum Ca, Cu, Zn, K, Mg tayini atomik absorbsiyon cihazı, progesteron tayini ise RIA ile yapıldı. Östrüs siklusu süresince serum Ca, Zn, Cu, Mg ve K düzeyleri yönüyle siklusun günleri arasında bir farkın olmadığı belirlendi (P>0.05). Çalışmanın yapıldığı mevsime göre ayrıldığında; yaz dönemi siklus boyu ortalama Ca ve K düzeylerinin kış dönemine göre yüksek (sırasıyla, P<0.05, P<0.0005), Zn düzeyinin ise düşük (P<0.005) olduğu belirlenirken, Cu, Mg ve P4 seviyelerinin mevsime göre değişmediği tespit edildi (P>0.05). Yine çalışmadaki hayvanlar inek ve düve olarak ayrıldığında; ineklerde serum Zn düzeyinin düvelere göre yüksek (P<0.005), Ca, Cu, K, Mg ve P4 düzeyleri yönüyle her iki grup arasında bir fark olmadığı belirlendi (P>0.05). Siklus süresince bu parametreler arasında kış döneminde Cu-Zn (P<0.05), yaz döneminde Ca-Zn (P<0.05), Ca-Cu (P<0.05), Cu-Zn (P<0.05), ineklerde P4-Ca (P<0.05), Cu-Zn (P<0.05), düvelerde P4-Cu (P<0.05), Cu-Zn (P<0.02) ve Ca-K (P<0.01) düzeyleri arasında pozitif yönlü bir ilişkinin bulunduğu tespit edildi. Sonuç olarak, siklus dönemine bağlı olarak serum progesteron düzeylerinde değişiklik olmasına rağmen, östrüs siklusu süresince kan serumu Ca, Cu, Mg, Zn ve K gibi mineral madde düzeylerinin etkilenmediği tespit edildi.

Anahtar Kelimeler: