Özet:

Adipoz dokunun majör aktif bir endokrin organ olduğu ve “adipositokinler” olarak adlandırılan çok sayıda biyoaktif maddeleri salgıladığı belirlenmiştir. Adipoz doku kökenli adipositokinleri; “İyi Adipositokinler Örn; Adiponektin ” ve “Kötü Adipositokinler Örn; Tümör nekroz faktör-α TNF-α , interlökin-6 IL-6 , Monosit kemoatraktan protein-1, plazminojen aktivatör inhibitör-1 ” olarak iki gruba ayırabiliriz. Obez kişilerde iyi adipositokinlerin kan konsantrasyonları azalırken, kötü adipositokinlerin kan konsantrasyonları ise artmaktadır. Bu iki adipositokin türü arasındaki denge, diyabetle ilişkili vasküler fonksiyon bozukluğu, hipertansiyon, ateroskleroz gibi obezite ile ilişkili vasküler komplikasyonları önleyerek ya da alevlendirerek vasküler sistemi etkileyebilir. Son zamanlarda yukarıda belirtilen klasik adipositokinlerin yanısıra, birkaç yeni adipositokin de keşfedilmiştir. Bunlar; Omentin, Visfatin, Nesfatin, Vaspin ve Chemerin’dir. Bu yeni adipositokinlerin kan konsantrasyonları ve obezite ile ilişkili metabolik hastalıklar arasındaki bağlantı araştırılmaya başlanmıştır. Vasküler kontraktilite kan basıncının belirlenmesinde en önemli etkenlerden; vasküler inflamatuvar yanıt ya da hasar ise vasküler hastalıklar için erken dönem patolojik özelliklerden biridir. Bu derlemede, yeni adipositokinlerin vasküler kontraktilite ve inflamatuvar yanıtlar üzerine olan etkileri özetlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: