Abstract:

2022 yılı Birleşmiş Milletler tarafından “Uluslararası Cam Yılı” olarak ilan edilmiştir. Cam, geçmişten bugüne birçok objenin yapımında kullanılan bir hammaddedir. Günümüzde cam malzemesine özel bir atıf yapılmasının nedeni ise iklim krizi ve sürdürülebilirlik açısından camın insanlığın geleceği için en güvenli seçenek olarak görülmesidir. Endüstriyel tarafının yanı sıra aynı zamanda cam işlenerek bir el sanatı haline gelmiştir. Başlangıçta cam işlemenin bir zanaat olması fikrinin ötesine geçilemese de, zamanla estetik kaygıların işlevin önüne geçmesi ve camın olanaklılıklarının farkına varılması onu sanatın da malzemesi ve konusu yapmıştır. Geleneksel temsilleri daha aşina bir duyarlılıkla, şeffaflık ve mistik özelliği ile izleyicinin karşısına çıksa da, özellikle çağdaş temsillerinin bu özelliklerinin yanı sıra onun kırılganlığı ve amorf kavramsal fenomenleri ve biçimleri üzerine de yoğunlaştığı görülmektedir. Bu anlamda pek çok temayı cam ile işleyen çağdaş sanat aynı zamanda bu materyalle bir sınır deneyimini paylaşmakta ve bu deneyimin ötesinde çoğu zaman heyecan verici ve riskli bir sürecin baştan kabulünün maddi ve kavramsal uzantılarını izleyicinin bakışına sunmaktadır. Çağdaş sanatta tekrar tekrar güncellenen camın bir sanat yapıtına dönüştüğü pek çok örnek vardır. Özellikle 1950’lerden günümüze kadar bu çağdaş versiyonları yaygın bir şekilde görülmektedir. Bunun yanında bir gelecek referansı olarak bu yılın cam yılı olarak işaretlenmesiyle camın sanat pazarının da dikkatini çekmesi ve daha fazla sanatçının ilgi alanına girmesi olasıdır. Böyle bir farkındalıktan hareketle çalışmada çağdaş sanatçıların çeşitli ilgi ve bilgi öbekleriyle bir fenomen olarak camı işlevden öte bir sanat materyali olarak nasıl tanımladıkları üzerinde durulmuştur.

Keywords: