Görüntüleme
47
İndirme
8
Varlıkları karşılayan sözcükler olan adlardan genel olarak özel adları inceleyen bilim dalına “ad bilimi” adı verilmektedir. Ad bilimi (onomastik) hayvan adları, yer adları, bitki adları ve kişi adları olmak üzere özellikle dört ana başlıkta adların kökeni ve anlamları ile ele alan bir dil bilim dalıdır. Adlar, derlenerek tür, köken, yapı ve anlam yönüyle sınıflandırıldıktan sonra ortaya çıkışlarında etkili olan yollar belirlenip açıklanmaktadır. Ad bilimi sosyoloji, halk bilimi, antropoloji ve dil bilimi gibi pek çok alana kaynaklık ettiği gibi coğrafya ve filoloji gibi farklı alanlardan da yararlanmaktadır. Bu çalışmada ise Türk tarihinin en eski yazılı belgelerinden olan Tonyukuk Yazıtlarındaki adlar Uygur dönemi metinlerindeki örnekleriyle karşılaştırılmalı olarak incelenecektir. Tonyukuk Yazıtları, Doğu (II.) Göktürk Kağanlığı döneminin büyük veziri, kumandanı ve danışmanı Bilge Tonyukuk’un ölümünden önce bizzat kendisi tarafından diktirilen dört cepheli iki yazıttan oluşmaktadır. Tonyukuk Yazıtlarında geçen adlar, gerek ad verme yöntemi olarak gerekse o devir Türk zihninin yapısını göstermesi bakımından önem göstermektedir. Bu adlar, ad bilimsel sınıflandırma yöntemine göre ayrıştırılmış, Türk dilinin en eski metinlerindeki/belgelerindeki söz varlığının, özellikle Türk dilinin çok daha önceki varlığının ve eskiliğinin kanıtları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu belgelerdeki söz varlığı içerisinde yer alan adlar, varlıklara ad verme açısından Türk zihnine ait kavram alanının boyutlarını gösterdiği gibi bir kavramı oluşturma görevi taşıyan ve oluşan anlamlandırma sürecinin de yansıtılmasını sağlayacaktır. Türk dilinin ilk yazılı örnekleri ile Eski Uygur Türkçesinin sözcükleri karşılaştırılacak söz varlığının adlar açısından ortak unsurlarını ortaya konulacaktır.
From the names that meet the assets, the discipline of science that studies the special names in general is called "ad science". Name science (nomastic) is a language science that deals with the origins and meanings of names in four main titles, including animal names, land names, plant names and person names. The names are classified by type, origin, structure and meaning, and the ways that are effective in their appearance are identified and explained. Name science is also benefited from various fields such as geography and philology, as it is source of many fields such as sociology, folk science, anthropology and linguistic science. In this study, the names in the Tonyukuk Writings, one of the oldest written documents in Turkish history, will be comparable to the examples in the texts of the Uyghur period. Toniukuk Writings, East (II) The great wizard, commander and consultant of the Göktürk Kağanlığı period consists of two front-line writings that he has directed himself before the death of Bilge Tonyukuk. The names in the Tonyukuk Writings are important in terms of the structure of the Turkish mind, if necessary as a method of giving names. These names were divided according to the method of scientific classification, the evidence of the word existence in the oldest texts/documents of the Turkish language, especially the very earlier existence and ancient existence of the Turkish language, was tried to be revealed. The names contained in the word existence in these documents will make it possible to reflect the process of understanding that has the task of creating a concept, as it shows the dimensions of the conceptual field of the Turkish mind in terms of naming the assets. The first written examples of the Turkish language and the words of Ancient Uyghur Turkish will be compared with the common elements of the word existence in terms of names.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
