Views
14
Downloands
7
Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmış tıp metinleri; yazıldıkları dönemin diline ve kültürüne ışık tutması, Türkçenin tarihi seyrini görme imkânı sağlaması, farklı ilim dallarına ait terimleri içermesi ve Oğuz Türkçesinin bilim dili olma yolundaki seyrini göstermesi gibi birçok yönden önemli metinlerdir. Ẕaḫīre-yi Murādiyye, Müʾmin bin Muḳbil Sinobī tarafından 1437/1438 yıllarında Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmış bir tıp metnidir. Sinobī, Arapça ve Farsça tıp kitaplarından tercümeler yaparak ve az da olsa kendi tecrübelerini ekleyerek eserini oluşturmuştur. Eserde; beyin, baş, burun, kulak, dudak, dil ve diş hastalıkları, öksürük, bademcik iltihabı, verem, yürek ağrıları, mide rahatsızlıkları gibi pek çok hastalık; bu hastalıkların sebebi, belirtileri ve tedavileri anlatılmaktadır. Hastalıkların tedavisinde hacamat, dağlama gibi tıbbî metotları kullanmanın yanı sıra daha çok bitkilerden, hayvanlardan ve onlardan elde edilen ürünlerden faydalanılmıştır. Tedavi sürecinde hayvanlardan elde edilen ürünlerin kullanılması ve diğer isimlerin kuruluşunda hayvan isimlerinin kullanılmış olması Ẕaḫīre-yi Murādiyye’yi hayvan isimleri yönünden zengin sayılabilecek bir eser kılmaktadır. Bu çalışmada öncelikle, eserde geçen hayvan isimleri tespit edilerek bu isimler ait oldukları dile göre tasnif edilmiş ve bu isimlerin anlamları, metinde kaç defa ve nasıl geçtiği verilmiştir. Daha sonra hayvan isimlerinin bitki, hastalık ve ölçü isimlerinin kuruluşundaki ve tedavideki yeri ele alınmıştır. Son olarak da Ẕaḫīre-yi Murādiyye’de geçen hayvan isimlerinin Oğuz grubu Türk lehçelerindeki durumu tespit edilmeye çalışılmıştır.
The medical texts written in Ancient Anadolu Turkish are important texts in many ways, such as keeping light on the language and culture of the time they are written, providing the possibility to see the historical course of Turkish, containing the terms of different disciplines of science and showing the course of the Son Turkish in the way of becoming a scientific language.
Medical texts written in Old Anatolian Turkish; These are important texts in many aspects such as shedding light on the language and culture of the period in which they were written, allowing to see the historical course of Turkish, containing terms belonging to different branches of science, and showing the course of Oghuz Turkish to become the language of science. Ẕaḫīre-yi Murādiyye is a medical text written by Müʾmin bin Muḳbil Sinobī in 1437/1438 in Old Anatolian Turkish. Sinobī created his work by translating Arabic and Persian medical books and adding a little of his own experience. In the manuscript, the causes, symptoms, and treatments of diseases such as brain, head, nose, ear, lip, tongue and dental diseases, cough, tonsillitis, tuberculosis, heartache, stomach ailments are explained. In the treatment of diseases, besides using medical methods such as cupping and cauterization, mostly plants, animals and products obtained from them have been used. The use of products obtained from animals in the treatment process and the use of animal names in the establishment of other names make Ẕaḫīre-yi Murādiyye a work that can be considered rich in terms of animal names. In this study, first, the names of animals in the work were determined and classified according to their origins and the meanings of these names, how many times and how they were mentioned in the text were given. Then, the status of animal names in the establishment of plant, disease, and measure names and in treatment of is discussed. Finally, the status of animal names in Ẕaḫīre-yi Murādiyye in Oghuz Turkish dialects has been tried to be determined.
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
