Özet:

Enver Hoca(1908-1985) İkinci Dünya Savaşı’nda Partizan birlikleriyle birlikte mücadele ederek ülkesini İtalyan ve Alman işgalinden kurtarmış ve bağımsız bir Arnavutluk yaratmıştır. Böylece Arnavutluk için bir ulusal kahraman olarak iktidarı ele geçirmiş ve kesintisiz olarak kırk yıl Arnavutluk’u yönetmiştir. Marksist-Leninist İdeoloji ile Stalinist bir anlayışı benimseyen Enver Hoca diktatör bir yönetim biçimi uygulamış ve ülkesini ileri devletler seviyesine çıkarmak için çalışmıştır. Bu kapsamda bir yandan eğitim ve kadın hakları konularında başarılar elde etmişse de diğer yandan ifade ve inanç özgürlüğü, seyahat etme özgürlüğü gibi insanların en temel hak ve özgürlüklerini kısmen veya tamamen kaldırmıştır. Enver Hoca iktidara geldiği andan itibaren dine olumsuz bakmıştır. Marksist ideolojiyi takip ederek, dini insanları uyuşturan bir afyon gibi görmüştür. Enver Hoca bazı tedbirlerle Arnavutluk’ta tüm dinleri yirmi yıl içinde kaldırmayı hedeflemiştir. Nihayet 1967’de Arnavutluk’u dinsiz devleti ilan etmiş, 1976’da dine karşı bazı maddeleri olan yeni bir anayasa çıkarmıştır. Ancak ne yasak konulursa konulsun insanların inançlarına yasaklar ile engel olunamayacağı bir kez daha görülmüştür. Enver Hoca’nın ölümünden kısa süre sonra 1990’da Arnavutluk tekrar din ve inanç özgürlüğüne kavuşmuştur.

Anahtar Kelimeler: